schreven met veeren pennen. Een goede plaatsvervanger voor deze pennen is nog niet vervaardigd. Gouden en platina-pennen zijn te weinig veerkrachtig, terwijl ook een alliage van koper en zink, ofschoon voor gewone doeleinden geschikt, geen mooi calligrafisch effect geeft. De gewone ijzer-galnoten inkt bestaat, onder wisselend gehalte, uit: aftreksel in water van looistoffen uit galnoten, eikenschors, sumak, divi-divi; ijzersulfaat; arabische gom; zoutzuur of azijn; een antiseptisch middel en eene voorloopige kleurstof, oplosbare teerkleurstof of indigokarmijn. De eigenlijke inkt is nagenoeg kleurloos en wordt eerst aan de lucht omgezet in eene zwarte onoplosbare ijzerverbinding. Vele bekende recepten ter bereiding van ijzer-galnoten inkt ontloopen elkaar nogal in hunne percen- tische samenstelling. Stark verkoos als de beste eene gewichtsverhouding van: Van de hand van A. F. Go uilion verscheen in 1906 een: «Traité methodique de la fabrication des encres et cirages». Deze scheikundige wil een hooger gehalte aan looizuur, waarbij hij uitgaat van de analyse der neergeslagen ijzerverbinding. Hij erkent echter dat inkt, samengesteld volgens de formule van Stark, gedurende een jaar aan het zonlicht werd blootgesteld zonder de minste kleurverandering te ondergaan. Sedert het begin van het vorige jaar werden door mij, onder goede voorzorgen vergelijkende proeven genomen met negen gewilde soorten schrijfinkt. Met nadruk wil ik wijzen op het verschil dat er bestaat in hunne houding bij voortgezette bloot stelling aan dag- en zonlicht in drooge lucht. Het onderscheid, ook van ijzer-galnoten inkten onderling, is te sprekend en treedt reeds duidelijk te voorschijn bij belichting van een half jaar. Wat zal het gevolg kunnen zijn indien vochtige lucht haar in werking kan doen gelden. Reeds in 1902 schreef Dr. M. Greshoff in «Over de deugde lijkheid en het onderzoek van papier»: «Hier te lande is op de slechte hoedanigheid der inkten in de laatste jaren vooral de galnoten ijzersulfaat indigo-sulfaat arabische gom water 750 gram 29 500 500 300 10 liter

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Tijdschrift voor Kadaster en Landmeetkunde (KenL) | 1917 | | pagina 29