De meetcijfers worden natuurlijk in zwarten inkt gesteld, doch
ter bevordering der duidelijkheid verdient het aanbeveling enkele
aanduidingen (bijv. de nommers der kadpunten) door gekleurden
inkt te doen uitkomen.
De voornaamste eisch aan de aan te wenden inkten te stellen
is duurzaamheid.
Een onderzoek met eenvoudige hulpmiddelen, zonder chemisch
quantitieve analyse, kan veelal reeds voeren tot het negatieve
resultaat, dat een inkt of waterverf niet duurzaam is.
In de duisternis is ook een zwakke lichtstraal welkom, waar
zij reeds dadelijk de meeste inktsoorten, in de eerste plaats bijna
alle de door schitterende kleuren zoo aanlokkelijke anilineinkten,
als ondeugdelijke ter zijde stelt. Een dieper gaand onderzoek
kan daarna tot enkele soorten worden beperkt.
Met dit bescheiden doel werd door mij in het voorjaar van 1916
een onderzoek ingesteld. Daarbij werden als niet duurzaam ter
zijde gesteld de inktsoorten, die niet lichtecht of niet papiervast
bleken. Voorts strekte het onderzoek hoofdzakelijk ter bepaling
van de watervastheid en de geschiktheid bij vermenigvuldiging
door lichtdruk.
Het onderzoek geschiedde:
op lichtechthcid door langdurige directe inwerking van zonlicht
op papiervastheid door behandeling met potloodgom (poetsgom);
op watervastheid door bevochtiging met een penseel.
Daarna werd de geschiktheid voor lichtdruk bepaald door eene
proef, genomen door de firma Wed. J. Ahrend Zoon te
Amsterdam.
In dat onderzoek werden betrokken enkele soorten van vloei
bare O.-I. inkten, gewone schrijfinkten, kleurinkten in staafvorm,
in emulsie en in oplossing.
Het onderzoek bevestigde de reeds bekende feiten, dat weinig
kleurinkten bestand zijn tegen de inwerking van zonlicht (een
hooge eisch trouwens), dat de meeste vloeibare O.-I. inkten niet
papiervast zijn, dat waterverven in staafvorm en de gewone
schrijfinkten niet watervast zijn. Alleen de voldoend geconcen
treerde O.-I. inkten en een paar kleurinkten (vooral guttegom)
geven scherpe lichtdrukken; Pruisisch blauw, cobalt, verdunde
karmijn en potlood laten voldoende licht door om geen sporen
bij lichtdruk achter te laten.
94
