ió
tevens Directeur van het Centraalbureau der Internationale
Vereeniging voor Aardmeting.
Het door Helmert ontworpen werkplan omvatte nu in de
eerste plaats de vorming van astronomisch-geodetische netten
te vereffenen met inachtneming van de Laplace'sche controle-
vergelijkingen, waardoor werd bereikt, dat onafhankelijke Loo d-
afwijkingssystemen met het grootst mogelijke «gewicht»
konden worden verkregen. In «Lotabweichungen», Heft I
werden door hem de noodige formules en tafels samengevat
ten behoeve van de berekening der Loodafw ij kingen langs
eenvoudigen weg; thans staan reeds 5 «Hefte» ter beschikking.
Tengevolge van Helmerts ijverige bemoeiingen kon het Geo
detisch Instituut in 1892 van Berlijn naar Potsdam worden
verplaatst; in de nieuwe hier verrezen dienstgebouwen konden
ook de sedert 1871 gestaakte Zwaartekrachtsmetingen weder
worden hervat. De proefmetingen met het «reversieslinger-
apparaat» van Repsold in den winter 189394 leverden
Helmert de stof voor zijne verhandeling: «Beitrage zur Theorie
des Reversionspendels», welke als grondslag diende voor de
daarna door Kühnen en Furtwangler begonnen fundamenteele
metingen ter bepaling van de absolute zwaartekracht te Potsdam.
Naar aanleiding van de resultaten verkregen met het door den
Oostenrijkschen Overste von Sterneck in 1887 geconstrueerde
slingerapparaat ten behoeve van relatieve zwaartekrachts
bepalingen was inmiddels reeds in 1890 van Helm ert's hand ver
schenen: «Die Schwerkraft im Hochgebirge, insbesondere
in den Tiroler Alpen». In verband met de opgedane erva
ringen over de verdeeling van de Loodafwijkingen worden
hier de middelen aangegeven, waardoor gevolgtrekkingen kunnen
worden gemaakt ten opzichte van de massaverdeeling in de
aardkorst en de afwijkingen tusschen geoïde en ellipsoïde
Den 31 Januari 1900 werd Helmert opgenomen onder de leden
der Akademie van Wetenschappen te Berlijn; van dien
tijd af verschenen zijne verhandelingen meestal in de Verslagen
dezer Akademie. Met groote voorliefde wijdde hij zich gedurende
de laatste decenniën van zijn leven aan de steeds meer op den
voorgrond tredende zwaartekrachtsmetingen; de reizen van Prof.
Heek er ter bepaling van de zwaartekracht op den Atlantischen
Oceaan in 1901, op den Indischen en Grooten Oceaan in
