centrale leiding of behoorlijke samenwerking, voornamelijk daar
waar geen uitbreidingsplan bestaat en verschillende bouwgrond
maatschappijen ieder een gedeelte van een groot complex exploi-
teerende, afzonderlijk op advies van eigen deskundigen, straten
plannen ontwerpen, welke elk afzonderlijk mogelijk aan hooge
aesthetische eischen voldoen, maar onderling geheel verschillend
karakter dragen. Ieder die bekend is met ware misstanden op
dit gebied, zal betreuren dat de regeering niet eerder het thans
voorgestelde art. 28a heeft ontworpen, waardoor ook aan kleinere
gemeenten door Gedep. Staten de verplichting kan worden op
gelegd tot het ontwerpen van een uitbreidingsplan en een naburige
gemeenten tot het plegen van overleg en eindelijk, dat thans aan
het uitbreidingsplan wettelijke sanctie wordt verleend.
Ik stelde voorop de verkeerseischen, waarbij aan hoofdaderen
van verkeer geheel andere eischen betreffende breedte, richting,
helling, verharding en beplanting moeten worden gesteld dan aan
rustige wegen in villaparken. Daarvoor is in gemeenten met ge
accidenteerd terrein, behalve de reeds genoemde voorafgaande
opmeting, bovendien noodig het bepalen van hoogtelijnen. Het
is haast ondenkbaar, dat van een gemeente met heuvelen en
dalen zonder voorafgaande waterpassing een net van wegen wordt
geprojecteerd op de kadastrale kaart en toch gebeurt het! Zoolang
het gemeentebestuur maar willekeurig van het vastgestelde uit
breidingsplan kon afwijken, kon men nog de ergste dwaasheden
herstellen, maar zal dit, nu het uitbreidingsplan door het ingediende
wetsontwerp een grootere innerlijke beteekenis verkrijgt, voortaan
niët tot grootere moeilijkheden leiden? Deze waren ook nu reeds
ondervangen geweest, indien bij de vaststelling van de voorschriften
voor de inrichting van de plannen van uitbreiding, vervat in het
Woningbesluit, wat meer was gelet op de materiëele eischen, voor
gesteld in de nota der drie grootste steden 1), voordien als advies
ingezonden, in stede van alleen voorschriften van formeelen aard
te geven.
Voorts treedt op den voorgrond de mogelijkheid eener doelmatige
exploitatie. Worden de bouwblokken door de richting en vorm
der wegen zoodanig versnipperd, dat veel scherpe snijdingen
128
praeadvies voor de vereen, voor de staathuishoudkunde en de statistiek 1908
blz. 276 e. v.