15
DE RUILVERKAVELING IN FRANKRIJK.
RE)DE UITGESPROKEN DEN 8STEN OCTOBER I919 DOOR H. F. VAN RIEL
TER OPENING ZIJNER LESSEN AAN DEN LANDMETERSCURSUS VERBONDEN
AAN DE LANDBOUWHOOGESCHOOL TE WAGENINGEN.
Mijne Heeren Curatoren, Professoren, en Lectoren der
Landbouwhoogeschool, Dames en Heeren Studenten,
en Gij allen, die mijne eerste les aan den Landmeters
cursus met Uwe tegenwoordigheid vereert.
Zeer geachte toehoorders
Bij den aanvang mijner lessen aan den Landmeterscursus verbonden aan
de Landbouwhoogeschool, verzoek ik voor een korte wijle Uwe aandacht
voor het vraagstuk der Ruilverkaveling, dat reeds tal van jaren in Neder
land een bevredigende oplossing vraagt. Het veld ligt echter niet meer
braak, de akker is door vooraanstaande mannen op gebied van landbouw,
recht, economie en landhuishoudkunde zorgvuldig geploegd en toebereid;
tot nu toe laat de oogst zich wachten. Het verst in de voorbereiding
tot de invoering van de ruilverkaveling hier te lande is het Nederlandsch
Landbouwcomité gegaan, dat een wetsontwerp met memorie van toelichting
geheel gereed aan de regeering heeft aangeboden, voorbereid door hare
Commissie „Ontginning" in 1908. Sedert heeft de Nederlandsche Heide
maatschappij zich geweerd, ruilverkaveling langs contractueelen weg tot
stand te brengenin enkele gevallen met succes (ik noem hier slechts de
ruilverkaveling der Ballumer-mieden op Ameland), in heel veel andere
gevallen moesten de plannen door gebrek aan eenstemmigheid worden
opgegeven.
Wie gereisd heeft door het Oosten des lands moet getroffen zijn door
de eigenaardige indeeling der bouwgronden; schots en scheef liggen vele
kleine akkers naast eikander en grijpen in elkander. Het geheel doet
den oppervlakkigen beschouwer denken aan een indeeling in dwergbe
drijfjes. Bij navraag blijkt spoedig, dat die oppervlakkige beschouwer
zich heeft vergist: de akkers zijn alle onderdeden van grootere soms van
vrij groote bedrijven, waarvan de gronden over het geheele dorp verspreid
liggen. Met de weilanden, die tot zulk een bedrijf behooren is het niet
beter gesteld; uitteraard zijn de perceelen wat grooter, maar het verschijnsel
der verspreide ligging vinden wij ook hier terug.
Elders doen zich weer andere eigenaardigheden voor. Reeds van uit
den trein waar te nemen, vindt men bij Staphorst, en daar niet alleen,
