8
samenstelling blijkt te beschikken. Dit ligt niet aan het gehalte
zijner beoefenaars. Ook hiermede bedoel ik niets onaangenaams,
maar het is algemeen bekend, dat tot aan 1878 de opleiding van
de aanstaande notarissen allerdroevigst was en dat, hoewel er
sedert dien groote verbetering is gekomen, ook thans nog heel
wat aan ontbreekt. De kracht van het notariaat moet dus liggen
in de maatschappelijke waarde van de functie, welke het uitoefent.
Die functie nu kan men in één woord aangeven het notariaat
heeft in het economisch leven te zorgen voor de noodige rechts
zekerheid. De behoefte daaraan vermindert niet, welke wijzi
gingen het maatschappelijk organisme ook moge ondergaan.
Men behoeft dan ook geen profeet te zijn om te kunnen voor
spellen, dat men het notariaat zal blijven behoeven, hoe groot
°ok_ misschien in de naaste toekomst de veranderingen op sociaal
gebied zullen zijn.
Uit deze korte opmerking blijkt wel dat de vraag, in welke
richting het notariaat zich ontwikkeld heeft en zich verder ont
wikkelen moet, m. i. het best aldus is te beantwoordenhet heeft
zich ongeveer niet ontwikkeld en het zal zich waarschijnlijk verder
niet veel ontwikkelen. Het is als het ware een der vaste rotsen,
die ook in de hevigste branding niet van plaats of gedaante
veranderen.»
Natuurlijk is het notariaat niet zóó verstard, dat bijv. een no
taris, die 100 jaar geleden, aan het einde van een welbesteed
leven, de ganzeveder neerlei, wanneer hij thans uit zijn graf
verrees, zich naar het kantoor zou kunnen spoeden om daar de
zaken te regelen, maar ook dat ligt alweer niet aan het notariaat
zelf, doch aan de eischen, die de economische samenleving thans
stelt. Ten opzichte van familie- en erfrecht, in hoofdzaak ook
wat het hypotheekwezen aangaat, is niet veel veranderd, doch
de ontwikkeling van handel en nijverheid in de richting der
naamlooze vennootschap en van het credietwezen in de
richting der coöperatie vorderen thans van den notaris heel
andere kennis, dan waarover zijn voorgangers konden beschikken.
Ook ten opzichte van het internationale verkeer zal de taak van
den notaris steeds belangrijker worden.
«Naar die richting wijst de geheele moderne samenleving, met
haar toenemende onderlinge afhankelijkheid der verschillende
volken, alle instellingen op maatschappelijk en op rechtsgebied