97
tijden hoofdzakelijk zeep gebruikt en het bleeken aan de zon op
gedragen. De tegenwoordige bleekmiddelen tasten den vezel veel
sterker aan.
Wil men duurzaam en sterk papier vervaardigen, dan behooren
daartoe nieuwe lompen van linnen (afval van confectie-fabrieken)
te worden aangewend. Alsdan kan van bleekmiddelen geheel
worden afgezien. Toevoeging van eene beperkte hoeveelheid
katoen schijnt noodig te zijn om zekere eigenschappen te ver
krijgen die het prod uk t beter geschikt maken voor teekenpapier.
Dergelijk ongebleekt papier is niet helderwit en vertoont bij
nauwkeurig bekijken kleine deeltjes van donkere vezels en on
reinheden, die echter de duidelijkheid van het schrift of de teekening
niet of zeer weinig verminderen.
Nieuwe wit linnen lompen zijn in slechts zeer beperkte hoeveel
heden voorhanden en bovendien door de sterkte van den vezel
moeilijk in de fabriek te verwerken. Het daarvan vervaardigd
papier wordt daarom, vergeleken bij ander teekenpapier, zeer
duur. In vergelijking echter met de kosten van de veldaanteeke-
ningen, die daarop gesteld moeten worden en allicht tientallen
guldens voor een velletje papier bedragen, vallen de stuivers voor
het gebezigde papier in het niet.
Hetzelfde geldt voor planpapier.
De vernieuwing van een kadastraal plan kost thans allicht
f ^o.a f 100.Door sterk papier aan te wenden, kan de
levensduur van dergelijk plan worden verdubbeld of verveelvoudigd.
In het bijzonder kan dit het geval worden voor veldplans.
Vooral de plans van sterk geparcelleerde terreinen, die veelvuldig
gebruikt worden, zijn dikwijls in enkele jaren versleten, wijl het
thans gebezigde papier geen weerstand bezit, vermoedelijk een
gevolg van het versplinteren van den vezel om te voldoen aan
teekenaarseischen, in de eerste plaats aan gemakkelijke radeei-
baarheid.
Kon men het papier voor dergelijke plans vervangen door
sterk materiaal, zij het dan ook minder geschikt dan ander papier
voor teekenwerk, dan zou eene groote bezuiniging kunnen ver
kregen worden, zelfs al zou het papier eenige guldens per vel
kosten.
Nu kan men wel den papierfabrikant opdragen, nieuwe wit
linnen lompen als grondstof te bezigen, men kan ook microsco-
