65 Verder leert de seismologie, dat van eigenlijke vloeistoffen in het inwendige der aarde geen sprake kan zijn, daar in de seismogrammen door het inwendige der aarde gaande transversale golven tot uiting komen en eene vloeistof geene transversale golven kan voortplanten. Het is echter wellicht mogelijk, dat eene vloeistof onder zeer hoogen alzijdigen druk even stijf rigidewordt als eene vaste stof en waarschijnlijk ook even elastisch, zoodat zij in dat geval geschikt zou worden voor de voortplanting van transversale golven. De voortplantingssnelheid der golven neemt toe met de dichtheid van de doorloopen midden stof, terwijl verder is gebleken, dat met het toenemen van de diepte de vastheid der aarde sneller toeneemt dan hare dichtheid. (Het soortelijk gewicht is aan de oppervlakte 2,5 2,8, van de magmalaag is het 2,9 en hooger, van de kern vermoedelijk ongeveer 8 en van de geheele aarde gemiddeld 5,6,) De eerste stoot eener aardbeving wordt in de seismogrammen driemaal geregistreerd; i°. door longitudinale rechtstreeks van de aardbevingshaard (het hypo centrum) door de aarde voortijlende- trillingen met eene snelheid van 7 14 K.M. per sec., eene periode van 1 10 sec. en eene zeer kleine amplitude; 20. door trans versale golven, die denzelfden weg volgen, met eene snelheid van 47V2 K.M, eene periode van 10 en meer sec. en grootere amplitude30. door lange golven langs het aardoppervlak zich voortbewegende met eene snelheid van 3,5 K.M. en lange perioden van 2026 sec. en met zeer groote amplitude. Plastische stoffen zijn gekenmerkt door meer of minder para doxale eigenschappen, waarbij vooral de tijd eene groote rol speelt; asphalt kan bij normale temperatuur met een ijzeren hamer worden verdeeld in harde, brooze stukken met schelpvormige breuk, doch deze hamer, op de massa gelegd, zinkt op den langen duur daarin weg; ook het zoo bij uitstek brooze glas voegt zich langzamerhand naar den vorm der steunende onderlaag, dergelijke plastische stoffen gedragen zich dus als meer of minder vaste vloeistoffen. In weerwil van hare samenstelling bezit de aarde als geheel genomen echter eene groote mate van vastheid. Reeds Lord Keivin wees op de omstandigheid, dat de aarde zich ten opzichte van hare af platting volkomen heeft aangepast aan de uiterst langzame veranderingen der rotatie, alsof zij vclmaakt vloeibaar

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Tijdschrift voor Kadaster en Landmeetkunde (KenL) | 1921 | | pagina 69