8g
naar links of negatief d.wz. naar den rekenaar toe (aftrekken,
deelen).
Om van de eene in de andere bewerking over te gaan behoeft
geen stift, hefboom of wijzer te worden verplaatst; men onder
scheidt slechts vooruit- of terug draaien van de kruk. Bij positief
werken vertoont het quotientwerk witte- bij negatief werken roode
cijfers (behoudens de o en de q) terwijl een plus- of minusteeken
in de opening boven het fabrieksmerk den aard der laatst uit
gevoerde bewerking aangeeft.
Bijna onnoodig te zeggen dat de tientallenoverbrengiug even
goed naar beneden als naar boven werkt; door deze inrich
ting wordt een groot aantal kruk-draaiingen uitgespaard: moet
men b.v. met 798 vermenigvuldigen, dan kan men volstaan
met 5 omdraaiingen in plaats van 24, door n.l. 1000202 te
nemen.
Rechter- en linker resultaatwerk tezamen vormen de slede, die
eenvoudig door zijwaartschen druk tegen de lippen onder quotient-
opening 4 en resultaatopening 17 telkens een plaats naar rechts
of links wordt versteld, terwijl na het neerdrukken van de lip
onder quotientopening 2 de geheele slede een willekeurig aantal
plaatsen in beide richtingen kan worden verschoven.
Op de slede bevindt zich een dun metalen geleide-staafje,
waarlangs drie komma-teekens verplaatsbaar zijn (op de afbeelding
zichtbaar boven quotientopening 10, bij e en tusschen de resultaat
openingen 19 en 20.)
Zoolang de slede niet juist op een goede plaats staat, waartoe
een pal in een der onder de slede zichtbare openingen moet
vallen, kan de kruk niet worden omgedraaidevenmin zoolang
een der vleugelschroeven niet in haar ruststand is. Omgekeerd
kan geen enkel werk op nul worden gesteld, zoolang de kruk
buiten haar ruststand is; de kruk is in rust, wanneer de veerende
stift van de knop in de daartoe bestemde opening sluit.
Het groote voordeel nu van de Trinks Triplex machine is
gelegen in het uitgebreide instel- en resultaatwerk, waardoor het
niet alleen mogelijk is producten tot 20 cijfers en quotiënten tot
12 cijfers eenvoudig en snel te verkrijgen, maar waardoor ook
allerlei gecombineerde berekingen in een bewerking kunnen
worden uitgevoerd als:
