_-»uert dus voortdurend de op de aardoppervlakte voorhanden waterhoeveelheid. Behalve juvenile waterstof leveren de erupties der vulkanen en thermen o.a. ook juvenil chloor, dat weder aanleiding geeft tot de vorming van keukenzout, zoodat bijv. uit de thermen van Karlsbad jaarlijks een Millioen K.G. keukenzout door niet uit het granietgesteente naar boven wordt gevoerd. Dit alles wijst er dus op, dat niet zooals men vroeger meende het infiltreeren.de water der oceanen de vulkanen voedt, doch dat omgekeerd de vulkanen de oceanen voeden en de laatste der halve een gevolg zijn van de langzame «ontgassing» van onze planeet. De Zon verkeert nog in een toestand van schier vrije gas- ontwikkeling; bij de Maan is dit proces tot het eindstadium genaderd. Onze aarde verkeert nog in een tusschentoestandzij heeft hare oceanen in hoofdzaak losgelaten, doch de gasexhalaties meer of minder belemmerd door de «lithospheer» duren nog immer voort. De onder water bedolven voet der continenten de «Schelf» (de naam <Continental Shelfwerd in 1887 door Hugh Robert Mill ingevoerd) daalt van de strandlijn af onder vaak geringe helling geleidelijk tot aan de Isobathe van veelal ongeveer 200 M., om dan plotseling onder vrij steile helling aan te sluiten aan den bodem der diepzee. Deze Schelfgebieden der Continenten vormen het terrein voor de groote Zeevisscherijen; hun omvang is soms zeer aanzienlijk, zoodat bijv. de Britsche Schelf waartoe ook de geheele Noordzee behoort eene oppervlakte heeft van 1,050.000 K.M2. In de «Schelf» zijn vaak tot ver uit de strandlijn en dikwijls tot op groote diepte de beddingen nog aanwezig, door de rivieren ter plaatse uitgeknaagd in den tijd, dat de bodem van de Schelf nog niet onder water was gedaald; zoo is bijv. het oude bed van de Congo nog scherp omgrensd aanwezig op den bodem van den Atlantischen Oceaan tot op een 120 tal K.M. uit de kust, waar thans 1500 M. water staat. Ofschoon alpine formaties ook op den bodem der Zeeën niet x) E. Suess «Das Autlitz der Erde», Teil III, 2e Halfte, S. 633.

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Tijdschrift voor Kadaster en Landmeetkunde (KenL) | 1922 | | pagina 6