snelheid van werken bevorderen, dan gaat men bij veelhoeks
meting veelal zoo te werk, dat men boven minstens drie opvol
gende veelhoekspunten driepooten opstelt, waarop de terreinpunten
door projecteeren worden overgebracht. Dit projecteeren kan
zeer goed geschieden met het projecteer-instrument van Nagel
en Hildebrand, (zie Jordan II 1914 BI. 466), waardoor de theo
doliet en de in te stellen punten, door de op de driepooten ge
klemde bussen, even juist boven de verzekerde terreinpunten zijn
gecentreerd en tevens onderling snel verwisselbaar zijn.
Elke verwisseling van standplaats voor den theodoliet gaat
gepaard met een opstelling van een driepoot boven een volgend
veelhoekspunt. De bezwaren, die zich bij het opstellen voordoen,
keeren telkens terug.
Zoo rees bij mij de vraag, of het mogelijk zou zijn een driepoot
te vervaardigen, waarvan de constructie zoodanig is, dat een
■waarnemer de zekerheid heeft, dat elke handeling, die hij bij het
opstellen verricht, het effect zal opleveren, dat hij beoogt er mede
te bereiken.
Deze vraag is slechts afdoende te beantwoorden, wanneer men
vooraf vaststelt aan welke algemeene en meer bijzondere eischen
een driepoot heeft te voldoen.
De algemeene eischen zijn:
1. De driepoot moet voldoenden weerstand bieden aan de ver-
tikale belasting door het instrument.
2. De constructie moet zoodanig zijn, dat een horizontale torsie
bij het draaien van den theodoliet uitgesloten is.
3. Het gewicht dient zoo gering mogelijk te zijn.
De meer bijzondere eischen zijn, dat na een vlugge opstelling:
1. Het bovenvlak horizontaal is,
2. het midden van de opening in den kop in de vertikaal van
het centrum ligt,
3. het bovenvlak op een gewenschte hoogte boven het terrein
gelegen is,
4. het voldoen aan de drie eerst genoemde voorwaarden zij
onafhankelijk van de gesteldheid van het terrein, (vlak, on
regelmatig, weinig of sterk hellend).
Moge een licht gewicht van den driepoot met het oog op ver
voer al wenschelijk zijn, mijns inziens mag men het voldoen aan
de andere voorwaarden daaraan niet opofferen.
132
