Aan de beide eerste bijzondere eischen moet beslist worden
voldaan, vooral wanneer men voor het centreeren van instrument
en in te stellen punten gebruik maakt van bovengenoemd projec-
teertoestel van !Nagel. Het «nagelen» kan dan zeer vlug ver-
loopen, en men heeft tevens de zekerheid, dat het in te stellen
punt, geplaatst in de bus op den driepoot, go'ed vertikaal staat.
De nauwkeurigheid van hoekmetingen is stellig gunstig te be
ïnvloeden door het bevorderen van het gemak, waarmede een
waarnemer de metingen uitvoert. Iedere waarnemer heeft voor
een bepaald instrument een meest gewenschte statiefhoogte.
Een goed statief moet dus zoo zijn geconstrueerd, dat het een
waarnemer de zekerheid biedt, dat na de opstelling de gewenschte
statiefhoogte aanwezig zal zijn.
Het voldoen aan de eerste drie voorwaarden gaat bij de ge
wone driepooten, zelfs bij gunstige terreinsgesteldheid, met veel
last gepaard, doordat men geen zekerheid heeft, dat elke handeling,
die men verricht, het effect zal opleveren, dat men er mede beoogt.
Op zeer gunstig terrein liet ik door iemand, die over groote
routine beschikt, een statief meerdere malen opstellen. De tijden,
daarvoor noodig, liepen sterk uiteen. De kortste tijd was vier
minuten, de langste bedroeg veertien minuten.
Is het terrein onregelmatig of sterk hellend, dan zijn de moeie-
lijkheden bij het opstellen nog grooter, soms bijna niet te over
winnen. Kan men deze bezwaren uitschakelen, zoo verkrijgt een
waarnemer een bijna onbeperkte vrijheid bij het kiezen van zijn
punten van meting.
Bijgaande foto's geven een beeld van het statief, dat naar
bovenstaande beginselen aan den Landmeterscursus werd ver
vaardigd.
De eerste foto vertoont den driepoot samengeklapt, als bij
vervoer, de tweede geeft de constructie te zien.
Een kop van alluminium, voorzien van een centrale opening,
is door een zestal latten verbonden aan een houten schijf, waarin
eveneens een centrale opening is aangebracht, zoodanig, dat de
hartlijn gelegen is in het verlengde van die van de opening in
den kop. Kop, latten en schijf bieden een stevigen romp.
Aan den kop zijn drie uitschuifbare schoren draaibaar verbonden,
terwijl onder aan den romp tusschen elk tweetal latten een arm
draaibaar is aangebracht. Deze armen zijn voorzien van recht-
133
