zijnde g voet j duim boven stadspeihVolgens Prof. Moll is
er van 1681 af sprake van Stadspdil of A.P., volgens Ale wijn
den in 1839 overleden Commissaris van Stads «Publieke Werken»,
werd het echter reeds in 1670 genoemd. In i860 waren nog 5
van deze oude peilmerksteenen aanwezig en volgens de water
passingen van Prof. Stamkart, Dr. Lely en van der Sterr lag
toen het gemiddelde van het door deze merken aangegeven A.P.
op 82 m.M. boven het A.P. van het Stads-waterkantoor.
De hoogte van «halftij» was omstreeks 1700 gemiddeld 164
m.M. en omstreeks i860 gemiddeld 77 m.M. onder het A.P. van
het waterkantoor en daar het verschil tusschen hoog en laag water
in de periode 17001717 =31,83 c.M., in 17961813 31,77 c.M.
en in 18431860 31,63 c.M. was of rond 32 c.M., volgt hier
dus uit, dat oorspronkelijk het A.P. van het waterkantoor over
een kwam met de hoogte van den vloed in het open IJ voor
Amsterdam.
Het verschil 87 m.M. in hoogte van «halftij» ten opzichte
van het A.P. in 1700 en in i860, in verband met het verschil in
hoogte van het A.P. in i860 van het waterkantoor en van de
peilmerksteenen wordt door de Professoren Stamkart en van
de Sande Bakhuijzen toegeschreven aan veranderingen van
den peilstok en van den vloer van het waterkantoor, zoodat de
waterstand volgens hen niet zou zijn gewijzigd.
De door hen bedoelde veranderingen kunnen langzamerhand
hebben plaats gevonden, doch grooter kans is er, dat ze sprongs
gewijze zouden moeten hebben plaats gehad; uit de resultaten
der waarnemingen moet dit echter kunnen blijken en het is
daarom ten zeerste te betreuren, dat de berekening betreffende
alle jaren van de langdurige waarnemingsreeks van het water
kantoor nog niet is geschied, zooals indertijd door de Commissie
der Koninklijke Academie van Wetenschappen is voorgesteld 2).
Ook voor de getijbeweging langs onze kusten en niet alleen voor
de grootere schommelingen, doch vooral ook voor de kleinere,
bijv. ten gevolge van de Brücknersche periode van 35 jaren,
bevat de 161-jarige waarnemingsreeks van het waterkantoor on
schatbaar materiaal, zooals overigens nergens ter wereld is te vinden.
i66
x) 9 voet 5 duim 2,676 M.
2) Zie hierover Tijdschrift voor K. en L. Jaarg. 1921, blz. 13.