89
Aangezien de fotos werden genomen met een objectief van
30 centimeter brandpuntsafstand op een hoogte van één kilometer
voor de kaart op de schaal 1 1000 en van twee kilometer op die
van 1 2000 ondergingen alzoo de negatieven bij de projectie
eene ruim driemalige vergrooting. Ook de fouten werden daarbij
driemaal vergroot. Evenwel acht men vergrooting mogelijk
zonder ernstig verlies van scherpte bij aanwending van goede
objectieven. «It is generally permissible to allow the scale of the
negatives to be substantially smaller than that of the final map.
(Mapping from air photograhs, p. 7).
Mocht echter blijken dat door vergrooting de onvermijdelijke
fouten stijgen boven 0,1 millimeter, dan zal zulks vermeden kunnen
worden door een negatief te nemen op geringer hoogte en met
grooter brandpuntsafstand. Die fouten blijven dan onzichtbaar
voor het ongewapend oog; grafisch gesproken is de kaart dan
feilloos c?i volkomen nauwkeurig.
Het te Serris verkregen resultaat is te merkwaardiger, wijl
de bodem aldaar niet horizontaal is, zoodat ook opnemingen met
schuinen asstand noodig waren.
De wijze waarop eene horizontale projectie van heuvelig terrein
kan verkregen worden is geheel verschillend en minder nauw
keurig dan die voor horizontaal terrein. Bij de laatste volstaat
men met eene optische vervorming van het lichtbeeld, bij de
eerste moet worden gemeten, niet op het terrein zelf, maar op
twee fotografische beelden van het terrein. Moesten alle bereke
ningen om voor elk te bepalen punt de ruimte-coördinaten te
bepalen, worden uitgevoerd, dan zou dit werk te omslachtig en
kostbaar worden. Vandaar dat men vernuftige apparaten heeft
uitgevonden om die bepaling te doen langs mechanischen weg
doch die apparaten veroorzaken ook weer onvermijdelijke fouten.
Ten einde echter te kunnen nagaan, welke graad van nauw
keurigheid met deze werkwijze kan bereikt worden, werd door
het Konsortium fiir Luftbild und Stereographik te München een
proef genomen, onder controle van het Landesvermessungsamt
aldaar. Dit had in een bergachtig terrein onder Gengham op
De stereo-planigraph (zie tijdschr. K. en L. jaarg. 1922 bl. 140), van de firma
Zeiss, is thans gereed gekomen en beschreven in het Zeitschrift fiir Instrumenten
kunde Jahrg. 1923.
