io8
met de centreerplaten en «bussen» als bij de R. v. G. en W. in
gebruik, is het mogelijk met de Nagel het instrument te cen-
treeren. Het instrument blijft bij beide werkwijzen meestal los
op het statief staan. Men moge zich daaraan gewennen, het
blijft echter een weinig fraaie oplossing, die niet zonder gevaar
is. Het spoedigst is dat natuurlijk wel gevoeld bij ondergrond-
sche metingen. Vandaar, dat de Hildebrand-Werke, het eerst
voor ondergrondsch gebruik, de bekende Freiberger opstelling,
die in fig. 2 te zien is, van een z.g. «Patent-Sicherheitsverriege-
lung» voorzien hebben. Ook voor bovengrondsche metingen meen
ik echter, dat deze inrichting groote voordeelen biedt en heb
daarom deze constructie voorgesteld in plaats van de gevraagde
centreerschijf met plaat.
Fig- 3 geeft een afbeelding van de geleverde inrichting, zooals
deze zich op den kop van het statief bevindt. Aan een cilinder
vormige buis a is een drievleugelige plaat b verbonden, waarop
vast zijn aangebracht de 3 steunpunten c voor de 3 stelschroeven
van de Nagel. Tevens zijn hierop schroefbaar aangebracht de
3 onderlegplaatjes d voor den theodoliet. Deze zijn schuifbaar,
om op hetzelfde hulpstuk verschillende kalibers Hildebrand-theo-
dolieten te kunnen opstellen.
Nagel-Hildebrand Loodapparaat met «Freiberger Aufsatz» op een console.
Fig. 2.