184
bovenstaande wel rekening houden en verdient het gebruik van
een doosniveau aanbeveling. In het algemeen kan men zonder
bezwaar het blad op het oog horizontaal stellen.
Daar na de driehoeksmeting de behoefte werd gevoeld aan een
nieuwe centreering van Borculo I (toren der Herv. kerk) werd
hiertoe overgegaan. Daar geen centreerinstallatie beschikbaar
was, geschiedde de centreering met primitieve hulpmiddelen
(breinaalden). Door een toevallig gunstige ligging der vastleggings
bouten was dit laatste mogelijk. Als controle op de nauwkeurig
heid der meting werden twee bestaande bouten der R.D. opgenomen,
deze controle leverde voor deze bouten een tot in mm overeen
stemmend resultaat met de centreering van 1902, uitgevoerd door
de R. D. Uit deze zeer bevredigende uitkomst blijkt dat met
behulp van het Nageltje een zuiver centrische opstelling mogelijk
is en dat de nieuwe theodoliet volkomen beantwoordt aan den
eisch om er met groote nauwkeurigheid centreeringsmetingen
mede te kunnen verrichten.
Bij de berekening der driehoekspunten werden voor Mx en My
waarden gevonden die varieerden tusschen 0.010 en 0.025 m,
een resultaat dat zeker gunstig genoemd mag worden. De totaal
indruk is dat het instrument een juist gekozen type lijkt voor
een kadastertheodoliet, daar het zich zoowel leent voor een vlotte
uitvoering van een veelhoeksmeting als voor een meer nauw
keurige wijze van werken bij een centreering.
In dit laatste verband zij er nog op gewezen dat de theodoliet,
zonder gebruik te maken van den driepoot, opgesteld kan worden
boven een vastleggingsbout in een balustrade of pijler doormiddel
van de in de verticale as te bevestigen veerende cenireerstift.
Op het eerste gezicht lijkt een bezwaar van het instrument
dat men in verband met de asconstructie den kijker niet kan
doorslaan. In de praktijk blijkt dit bezwaar echter zeer klein te
zijn, de handeling die men thans moet verrichten door den kijker
uit de pannen te lichten, is zoo eenvoudig, dat dit nagenoeg
geen tijdverlies oplevert.
Ten slotte zij nog vermeld, dat, zooals de heer Schermerhorn
reeds meedeelde, de theodoliet ook geheel als schietlood-instru
ment kan worden gebruikt. Hiertoe zal men echter wel niet
dikwijls overgaan.
Zutphen. J. H. WESTERHUIS.
