64
PRISMAKRUIS VAN STÜTZER.
Naast de bekende typen van instrumentjes voor het uitzetten
van rechte en gestrekte hoeken, is een nieuwe vorm gekomen,
die wel een kans maakt, om op den duur vele andere te verdringen.
Het is door den uitvinder Rudolf Stützer uit Wetzlar gepa
tenteerd onder den naam «Kreuzvisier» en bestaat uit 2 vierzijdige
glasprisma's. De normale doorsnede van ieder prisma is een
trapezium met evenwijdige zijden van ongeveer 11 en 16,5 mM.
Het derde zijvlak staat loodrecht op de vorige en is 5,5 mM.
Het vierde zijvlak maakt zeer nauwkeurig een hoek van 1350
met het eerstgenoemde en kortste van de evenwijdige zij
vlakken.
Valt nu een lichtstraal in op het derde zijvlak, zóó, dat die het
eerste zijvlak treft onder een hoek van hoogstens 40°, dan kan
alleen nog maar totale terugkaatsing der lichtstralen plaats hebben.
Daarmee springt ook het groote voordeel in het oog, n.l. men
behoeft geen der zijvlakken van een foelielaag te voorzienzoodat
het prisma, behoudens breuk van het glas, onverwoestbaar is.
Verder is door doelmatige keuze der montuur, alles afgedicht,
wat schade berokkent aan de beeldvorming, en men heeft als
tweede voordeel, dat men geen mogelijkheid heeft, om zóó in dit
prisma te kijken, dat onjuiste beeldvorming ontstaat, wat bij andere
typen zeer gemakkelijk gaat. De grootte van het gezichtsveld
is ongeveer dezelfde als van een pentagoon prisma, evenals de
nCT °UTSLA g e/A°
