79
Leeuwarden en Assen, in opdracht der Vereeniging van hoofd
ambtenaren van het kadaster. Ook uit hun onderzoek bleek, dat
«de voorgeschreven bijhouding veel omslachtiger en kostbaarder
«is dan die overeenkomstig de voorstellen der Staatscommissie 1906.»
Het motief door de Administratie van het kadaster, vóór de
invoering van het nieuwe kadaster van Dieren aangevoerd, om
van de voorstellen der Staatscommissie af te wijken, was het
volgende.
Tusschen het tijdstip der vaststelling eener nieuwe grenslijn,
door partijen, vóór de overdracht of de vestiging van hypotheek
op een perceelsgedeelte, en de duurzame zichtbaarmaking dier
grens door het stellen van eene afscheiding, is die grenslijn be
wegelijk; men moet haar tijd gunnen om tot rust te komen,
voor ze bij procesverbaal van grensregeling wordt vastgelegd.
Die bewegelijkheid is een gevolg hetzij van wijziging der
grens bij minnelijke schikking, zonder openbaarmaking dier over
eenkomst, hetzij van éénzijdig ingrijpen van één der partijen, om
eigenmachtig de bakens te verzetten. Het laatste geval beteekent:
schending van het recht der andere partij; in beide gevallen
kunnen rechten of belangen van derden geschonden worden.
Het behoeft wel geen uitvoerig betoog, dat deze geheele voor
stelling op gespannen voet staat met de juridieke beteekenis van
en het economisch belang betrokken bij de overeenkomst tot
overdracht of vestiging van zakelijke rechten. Zoolang men ver
stoken is van het middel tot bewijs dat usurpatie is gepleegd,
moet men zich dikwijls wel neerleggen bij het gepleegde feit,
doch het is de omgekeerde wereld om, als de gelegenheid be
staat een bewijsmiddel te verkrijgen door een proces-verbaal van
grensregeling, zulks te verbieden ten einde partijen gedurende
eenige maanden in de gelegenheid te stellen, derden te benadeelen
of hen tegen elkaar los te laten in den strijd om het bezit, om eerst
daarna bij proces-verbaal te constateeren, wat het eindresultaat
van den strijd is geweest en den overwinnaar in zijn bezit te
handhaven. De landmeter die eerst dan het proces-verbaal op
maakt, fungeert dan, populair uitgedrukt, als heler, die den steler
op den voet volgt.
Ten einde zoowel de rechten van partijen als die van derden
te beschermen behoort het proces-verbaal, het authentiek bewijs
der overeenkomst van grensregeling, te worden opgemaakt vóór
