97
Bij het ontwerpen van vorenstaande beantwoording is getracht
een zuiver fiscaal standpunt in te nemen en den dienst van H.
en K. uitsluitend te beschouwen als eene instelling, die nuttige
gegevens aan belastingambtenaren kan verschaffen.
Wordt de vraag echter bezien van het standpunt van den grond
eigenaar, den hypotheekhouder, den notaris, den deskundige, dan
komt men tot dezelfde conclusie, schoon op andere gronden.
De dienst van H. en K. is in verschillende opzichten verouderd
en behoeft dringend herziening. Geen wonder, als men bedenkt,
dat hij nog vrijwel door dezelfde bepalingen wordt geregeerd als
bij zijne oprichting, nu welhaast eene eeuw geleden. Alleen de
tarieven voor verrichtingen aan de bewaringen zijn up to date.
Maar verder is de geweldige evolutie op administratief-technisch
en sociaal-economisch gebied ongemerkt aan hem voorbijgegaan.
Telefoon en schrijfmachine zijn nog slechts op enkele hypotheek-
bewaringen doorgedrongen. Moderne kantooradministratie moet
men er niet zoeken; de akten en borderellen worden nog steeds
met de pen al is het dan niet meer met de veeren pen in
de registers overgeschreven.
Bevordering van het grondcrediet, speciaal voor den kleinen
man, moet men niet verwachten van regelingen, welke voor eene
hypotheek van /Too.— denzelfden omslag voorschrijven als voor
eene hypotheek van een ton.
Ondanks de enorme vorderingen in de landmeetkundige weten
schap heeft de kadastrale grens thans nog geen meerdere bewijs
kracht dan die van een feitelijk vermoeden, overgelaten aan het
oordeel en aan de voorzichtigheid van den rechter.
Toch heeft het niet aan critiek ontbroken, en evenmin aan
voorstellen tot verbetering.
De Staatscommissie 1867, voor de herziening der wetgeving op
de eigendomsoverdracht van onroerende goederen, het hypotheek
stelsel en het notariaat, wees er reeds in 1870 op, dat de Staat,
die de gevolgen der transactiën zijner ingezetenen bindt aan de
voorwaarde der openbaarmaking, vóór alles moet zorgen, dat door
deze openbaarmaking het beoogde doel wordt bereikt. Dat in
richting en bijhouding der openbare registers zoodanig moeten
zijn, dat belanghebbenden door eigen onderzoek den rechtstoestand
der onroerende goederen kunnen leeren kennen, een eisch vooral
in het negatieve stelsel van belang.
