144
Astronomisch azimuth v/h middelpunt
der zon Zuid 111° 47' 12" West
15'52" X sec- 36° 3' (halve middellijn der zon
herleid tot den waren horizon) 19'37"
Astronomisch Azimuth van den linker-
rand der zon Zuid 111° 27' 35" West
Aangezien men wenscht te kennen het azimuth van den linker-
rand der zon (immers men heeft met den keerenden kijker gericht
op den rechterrand der zon), moet dus het bedrag van de halve
middellijn der zon herleid tot den waren horizon (15' 52" X sec- 3^° 3')
in dit geval van het azimuth Zuid 1110 47' 12" West worden
afgetrokken om te vinden het azimuth van den linkerrand der zon.
Verder hebben wij:
Astronomisch azimuth linkerrand der zon Z. nx°27'35" W.
Gemeten hoek tusschen linkerrand der zon
en voorwerp (vlaggestok Uitkijk) 74°3i'
Astronomisch azimuth voorwerp (vlaggestok) Z. 36° 55' 35" W.
Men moet natuurlijk in aanmerking nemen hoe het voorwerp
is ten opzichte van de zon, n.l. links of rechts. Dit kan men ook
constateeren door vergelijking van de aflezingen van den hori
zontalen cirkelrand.
Na deze met den theodoliet gedane observatie, waardoor de
richting der proeflijn standpl. instrument-Vlaggestok was bepaald,
is met eene tranchemontagne, van uit dezelfde 'standplaats gemeten
het azimuth van den vlaggestok Zuid 30° 30' West, zoodat de
declinatie der boussole bedraagt 36° 56' 340 30' 2° 26' Oost.
De verschillende waarden voor de zonsdeclinatie, zons-halve
middellijn enz. zijn genomen uit Buys Zeemansalmanak voor 1913.
De refractie en de parallaxis der zon zijn genomen uit de
Zeevaartkundige tafelen van Brouwer. De refractie wordt c. q.
verbeterd voor den thermometer- en barometerstand tijdens de
waarneming.
In de Zeevaartkundige tafelen van Brouwer vindt men alle
voor dit doel benoodigde gegevens.
Willen we nu ook uit deze zelfde observatie den tijd uitrekenen
dan zoeken wij de tijdvereffening uit den almanak op. De tijd
vereffening is het verschil tusschen waren tijd en middelbaren
tijd of tusschen ware zons rechte opklimming en middelbare zons
