gewone werkzaamheden in een district een bepaald daarvoor
gewezen landmeter verantwoordelijk werd gesteld. Deze regeling
maakt thans den tijd der kinderziekten door; komt zij deze niet
te boven, dan zal dat mede zijn door het odium dat op haar ge
boorte rust.
De tweede conclusie werd niet getrokken, zoodat het gevaar
niet denkbeeldig is, dat na verloop van tijd, als de rem van be
zuiniging wat minder sterk aangeschroefd is, dezelfde misstanden
weer intreden. Des te meer valt zulks te betreuren, daar cen
tralisatie aan het departement had kunnen leiden tot een zeer
aanzienlijke inkrimping van het aantal divisies tot 3 of hoogstens 5.
Het is dan ook eigenaardig, dat de centrale leiding niet alleen
na het proefjaar onmiddellijk weer tot het gedecentraliseerde stelsel
overging, en van een vermindering van het aantal divisies niets
wou weten, maar zelfs met kracht stelling nam tegen een voor
stel van een der hoofdambtenaren tot nivelleering van den omvang
der divisies, waardoor dit aantal van elf tot acht zou worden
teruggebracht. Het is m. i. een daad van wijs beleid van den Minister
geweest, dat deze desondanks overeenkomstig dat voorstel heeft
beslist.3)
Met het voorgaande is de principieele wijziging in de organisatie
van den kadastralen dienst aangegeven en schijnt het maximum
van bezuiniging bereikt te zijn.
Als men hierbij in aanmerking neemt, dat in de laatste tien
jaar niet minder dan vijf verschillende Staats- en Ministerieele
Commissies, het Kadaster en den kadastralen dienst geheel of
gedeeltelijk binnen de grenzen van haar opdracht zagen getrokken,
zoodat dit dienstvak zich dus wel in de aanhoudende zorg van
de regeering mag verheugen, dan kan men dit resultaat slechts
pover noemen.
Met overtuiging, zij het met schroom, waag ik daartegenover
de stelling: dat toch op den kadastralen dienst nog aanzienlijk
bezuinigd kan worden.
Laat me vragen wat het kadaster was en wat het is.
Geworden in den Napoleontischen tijd als hulpmiddel ten dienste
van de grondbelasting, is het gegroeid tot instituut ter verzekering
van de rechten op den grond en ter bevordering van het grond-
crediet (hoofddoel). Die groei is niet om zichzelfswille geschied,
maar door de ontwikkeling van het maatschappelijke verkeer
154
