De schrijver bedoelt, dat aan de eigenlijke plan-opstelling heel
wat arbeid vooraf moet gaan, en hierop zijn in de eerste plaats
zijn beschouwingen gericht. «Stedebouw» is dan ook niet wat
men noemt een «technisch» boek en heel iets anders dan b.v.
«Der Stadtebau» van J. Stübben (dat in 1890 werd uitgegeven
als Teil 4, Halb-Band 9, van het groote «Handbuch der Archi-
tektur»), hetwelk meer details geeft.
Waar de schrijver erop uit is een modern boek te geven, merken
wij op, dat naast «onteigening» het begrip «ruilverkaveling» ge
noemd had kunnen zijn, als merkwaardige vorm van wettelijke
maatregelen, die bij urbanistiek toepassing kunnen vinden. In
ons land is ruilverkaveling bij stadsterreinen voorshands uitge
sloten in Duitschland, waar de volksaard er zich minder tegen
verzet dan hier en in Engeland, zijne goede resultaten met het
«stadtische Umlegungsverfahren» bereikt. Zooals dit o.a. toegepast
werd te Keulen, biedt het wel voordeelen boven onteigening;
immers onteigening, wil zij practisch zijn, d.w.z. niet te duur, kan
haast niet anders dan bij gedeeltengeschieden en staat dan aan
een vlugge uitvoering van het geheele plan in den weg. Ook in
Frankrijk zijn er gevallen van stedelijke ruilverkaveling aan te
wijzen, hoewel de wet (van 27 Nov. 1918) slechts van toepassing
is op «remembrements ruraux». Jaren geleden reeds wisten twee
landmeters in de nabijheid van Parijs, te Colombes, na de eigenaren
tot overeenstemming gebracht te hebben, een «remembrement
urbain» tot stand te brengen. In de verwoeste gebieden past de
«Service de la Reconstitution Foncière et du Cadastre» ruilver
kaveling toe aan de hand van de wet van 4 Maart 1919.
De typografische verzorging van het boek is fraai.
Hinderlijk is het groote aantal germanismen dat erin voorkomt.
Ten bewijze stippen wij aan: «gezondheidsschadelijke bedrijven»
(p. 112), «het jaar 1665 is van groote beduiding voor Wren's
verdere ontwikkeling als bouwmeester» (p. 122), Hausmannsche
verbeteringen van het stratennet van Parijs» (p. 169), «een zuiverder
straatvoering» (p. 201), terwijl men «begripmatig», «nieuwbouw»
«bemerking» en dergelijke woorden op tal van bladzijden ontmoet.
De behandeling van bestuursvraagstukken voor een stad als
Londen en andere problemen, als dat van het verkeer, en de
mogelijkheden tot verbetering, en ook de bespreking (aan de
hand van een prachtige reproductie) van het uit stedebouwkundig
102
