204
op de juiste plaatsen. Zoo kregen ook particulier-landmeters (Bosz-
hardt is een van hen) opdrachten van regeeringswege. De nieuwe
dienst heeft de gegeven kans om zich tot iets goeds te ontwikkelen
volkomen benut en geniet financieele onafhankelijkheid onder het
Bondsbestuur en op grond van het reeds tot stand gebrachte ook het
volkomen vertrouwen van dat Bestuur.
In aansluiting aan het gebruik van de voerstraalmethode bij
het meten zijn er cirkelvormige coördmatografen gebouwd, een
voudige (Hildebrand, Wild) en gecompliceerde (Coradi); op
de tentoonstelling was zulk een «polair» instrument te zien, af
komstig uit de werkplaatsen van Haag-Streit te Bern
Van de tachymeters, welke aanwezig waren, stip ik nog aan
dien van Gaultier2), deze werkt «grafisch» en ook «zelfreke-
nend» en is geconstrueerd door de Sociéte des Lunetiers te
Parijs voor Fransch-kadastrale doeleinden.
Nog weer moeten wij even verwijlen bij de afdeeling van het
Zwitsersche kadaster om daar nog iets te zien op het gebied van
reproductiemethoden. Het vermenigvuldigen van kaartwerk, enz.
is een zaak die tegenwoordig ook bij het Kadaster hier te lande
in verhoogde mate belangstelling heeft. Er waren te Parijs aan
wezig zeer scherpe kopieën van kleine en groote teekeningen,
verkregen volgens het procédé-Bertschmann. Dit komt op het
volgende neer: de oorspronkelijke teekening vervaardigd met O.I.
inkt waaraan een scheikundig preparaat is toegevoegd, wordt op
een vlakken steen of op een vlakke metalen plaat gelegd en
bedekt met door verwarming even vloeibaar gemaakte gelatine;
na 't hard worden van de gelatinelaag kan deze van het papier
genomen worden, zij is dan het negatief waarvan talrijke afdruk
ken verkregen kunnen worden.
De verzameling instrumenten uit Nederland afkomstig werd
boven reeds genoemd. De Minister van Oorlog en de Directeur
van de Topografische Inrichting hadden ook zeer welwillend
medewerking verleend aan het tot stand komen van een Neder-
landsche afdeeling op de tentoonstelling. Een zevental fraaie
exemplaren (een mooi blad van de gekleurde i 50000, twee
chromo bladen 1 25000 verschillend in aanduiding der hoogte-
ligging, een rivierkaart-, een strategische-, een geologische- en
1) Beschreven in Schw. Zeitschr. f. V. u. K. I923 P* 71 74*
2) Beschreven in Journal des G. E. fr, 1926 p. 4454^9*
