laagste der vier gegeven punten. De correcties waren hier en
daar aanzienlijk en bedroegen soms eenige mm in de kaart.
De uitgemeten coördinaten zijn met de hier bedoelde bedragen
gecorrigeerd. Op gelijke wijze is bij de herleiding te Soester-
berg het niveauverschil der vier gegeven punten in rekening ge
bracht. Het punt V en de vlieghoogte H worden in den loop
van het herleidingsproces met voldoende nauwkeurigheid bepaald.
Het zal van het bedrag der hoogteverschillen en van de vlieg
hoogte afhangen, of de correcties d zullen zijn te verwaarloozen
of niet. Moeten zij in rekening worden gebracht, dan vervalt
er veel van wat de methode der optische herleiding aantrekke
lijk maakt. De teekening, die door fotografeeren op het broom-
zilverpapier is verkregen, moet dan punt voor punt worden ver
schoven, om een behoorlijke kaart op te leveren, dat vereischt
veel tijd, en dat werk kan slechts worden opgedragen aan ge
routineerde teekenaars, die zich in dit procédé hebben ingewerkt.
Voor de bepaling van de verschuiving d is de kennis der hoogte-
ligging van de verschillende punten van het terrein noodig. In
ons terrein, met zijn geringe hoogteverschillen, is de bepaling
van de hoogten volgens de gewone tachymetrische methode,
zooals die thans ook bij de «Verkenningen» wordt toegepast, de
meest aanbevelenswaardige.
Bij praktische toepassing van de fotogrammetrie voor kaarten
op kleinere schaal, zal het wenschelijk zijn, de bepaling der vaste
punten zooveel mogelijk uit te stellen tot dat de foto's zijn op
genomen. Dat is steeds mogelijk, wanneer het terrein vele goed
gedefinieerde terreinpunten bevat, als kruispunten van wegen,
slooten en dergelijke. Aan de hand van de opgenomen foto's
bepaalt men dan, welke van deze punten als vaste punten zullen
worden opgemeten. Het voordeel van deze werkwijze is, dat
men zeker is, dat de vaste punten op de foto's goed zichtbaar
zullen zijn, en dat ze gunstig zullen liggen ten opzichte van de
overige punten van de foto. Men is daardoor tevens vrij van
het zichtbaar maken van vaste punten gedurende de vlucht.
Bij der herleiding van de foto's 7, 7', 15 en 15', waarbij telkens
verschillende viertallen vaste punten werden gegeven als uit
gangswaarden, is het gebleken, dat het van belang is, dat de
vierhoek der gegeven punten een zoo groot mogelijk deel van
de foto omvat. De beste herleiding werd in de twee gevallen
io6
