22 1
waarbij van het begin af rekening werd gehouden met het zicht
baar zijn der punten, voelden wij nu en dan die wenschelijkheid.
Dat alles neemt niet weg, dat voor nauwkeurigheids-afstandsme
ting de horizontale baak de voorkeur verdient.
De reductie tot den horizon wordt er eenvoudiger door, zelfs
is 't mogelijk gebleken deze automatisch te doen (Zeiss-Boszhardt),
maar vooral wordt de baak horizontaal opgesteld om den nadee-
ligen invloed der differentiaal-refractie, welke optreedt bij verticale
baak, te ontgaan.
't Zij vergund het gedeelte uit ons artikel, waarop door den
heer DE Boer wordt gedoeld, aan te halen
„De atmosferische straalbreking doet het licht naar boven gekromde
banen beschrijven; de luchtlagen bezitten verschillende dichtheid, in 't
algemeen de laagstgelegen de grootste, de aflezing op een verticale baak
wordt daardoor te klein. In de zich dicht bij den grond bevindende lucht
lagen wisselt de temperatuur voortdurend, vooral daardoor is de straal
breking onregelmatig. De coëfficiënten, welke in rekening gebracht zouden
moeten worden voor bovensten en ondersten vizierstraal, zijn niet alleen
verschillend, maar ook onregelmatig veranderlijk; aan het in rekening brengen
ervan bij praktische toepassingen valt dus niet te denken, en toch moet
bij nauwkeurigheidstachymetrie deze bron van fouten worden vermeden,
vandaar de horizontale opstelling. Zoowel de theoretische onderzoekers als
de practici (Zwitserland) hebben zich stellig vóór deze uitgesproken".
Speciale onderzoekingen naar den invloed der diff. refractie bij
de tachymetrie hebben inderdaad plaats gehad. Wij noemen Prof.
Dr. O. Eggert, die in zijn verhandeling in het Z. f. V. 1911 p.
493-498 een formule afleidt, waaruit te lezen is, dat de diff. re
fractie afhankelijk is van de temperatuur, van den barometerstand,
van de helling der vizierlijn en evenredig is met het kwadraat
van den afstand. Om te doen zien, dat zoo mogelijk de verticale
baak moet worden vermeden, als 't gaat om doeleinden als bij
het Kadaster worden nagestreefd, moge nog het volgende uit die
verhandeling worden medegedeeld:
Met zorgvuldig berekende vermenigvuldigconstante werden
waarden voor den proefafstand afgeleid uit telkens 10 of 5 ver
schillen, afgelezen onder, in 't midden en boven aan de verticale
baak; bij vergelijking met de uitkomst der nauwkeurige directe
metingen (134.29 m) verschilden die waarden resp. 1.12, 0.21 en
0,14 m.
Op grond van de formule van Eggert concludeerde A. Ar eg ger
