55
honderden meters er vandaan zijn gelegen, en waarbij gelijktijdig
ook het hoogteverschil met die omliggende punten bepaald wordt.
Vlug werken staat hierbij als beginsel voorop.
Bij de tachymetrische polygoneeringwelke hieronder ter sprake
komt, ging 't alleen om de bepaling van de horizontale ligging
der polygoonpunten. De naam is toepasselijk, omdat de lengte
meting snel (t oc v geschiedt, onmiddellijk vóór of na de hoek
meting, van de opstellingsplaats van het instrument uit.
Bepaling volgens de voerstraalmethode van andere punten (die
de Franschen teekenend noemen «des points lancés) kan natuurlijk
met deze veelhoeksmeting gemakkelijk samengaan.
Als tegenstelling met de tot nu toe gevolgde werkwijze is de
optische afstandsjneting het meest frappant; daarom willen wij
deze hieronder in bijzonderheden bezien. Zij geschiedt volgens
het reeds meer dan een eeuw lang toegepaste beginsel van
Reichenbach, waarbij de parallactische hoek constant is. (Vóór
dezen reeds door William Green in Engeland toegepast). Men
maakt gebruik van een theodoliet, voorzien van verticalen rand
en twee verticale afstandsdraden of -strepen in den kijker, en
van een velden-millimeter-baak van Prof. Dieperink, welke op
een statief horizontaal en loodrecht op de vizierlijn van den kijker
opgesteld kan worden.
Dat slechts een paar extra draden of merkstrepen op het
diaphragma noodig zijnen de theodoliet dus niet van zeer bijzondere
constructie behoeft te zyn, moge hier als een groot voordeel tegen
over de methoden, waarbij zulks wel het geval is, even worden
gereleveerd.
-c-
Bij de bovenstaande schematische teekening is de vizierlyn
horizontaal gedacht. S en S' stellen de verticale draden of strepen
op het diaphragma voor, op een onderlingen afstand p. M is het
midden van het instrument, F het voorste brandpunt van het
objectief O, f de brandpuntsafstand. Van de horizontaal en zuiver
