64
Met de indirecte afstandsmeting moet men niet beginnen, vóór
dat men goed geoefend is in het aflezen.
Bij onze tachymetrische polygoneering troffen wij geen enkelen
gunstigen dag, op de meeste dagen was de weersgesteldheid
bepaald ongunstig, of regen of sneeuw of mist belemmerde het
werk. Het meest ondervonden wij hinder van den wind, vooral
bij de optiche afstandsmeting. Terwijl men moest trachten een
tiende van een millimeter af te lezen, bewoog bij sterken wind
het beeld der baak wel een geheelen millimeter; de trilling van
het instrument was hieraan in veel grooter mate schuld dan de
trilling van de baak. Luwde de wind even, dan werden zoo vlug
mogelijk de 16 aflezingen gedaan. Indien de uitrusting wordt
aangevuld met een windscherm, dan zal dit naar we verwachten
nu en dan goede diensten kunnen bewijzen.
Het oog accomodeerde zich door de koude na eenigen tijd wel
eens minder goed, waarnemer en opschrijver (landmeter en ad-
spirant) wisselden elkaar dan af.
Eene kleine moeilijkheid, welke wij dan ondervonden, lag hierin,
dat bij het gebruikte instrument de beide verticale merkstrepen
van het glasdiaphragma niet tegelijk volkomen scherp konden
worden gesteld, zoodat genoegen moest worden genomen met
een gemiddelde scherpte. Het wegnemen van parallax is juist bij
deze methode van het hoogste belang, immers valt het beeld van
de baak niet in eenzelfde vlak met de merkstrepen, dan heeft er
verschuiving t. o. v. elkaar plaats bij heen en weer bewegen van
het oog, wat een aanmerkelijke bron van fouten voor de aflezing
beteekent. (Bovendien leert een theoretische beschouwing dat de
waarde der vermenigvuldigconstante dan iets verandert).
Wij kunnen erop wijzen, dat 't gewenscht bleek nu en dan,
als zijden door hindernissen vielen, een verticale afstandsbaak ter
beschikking te hebben (waarop dan wegens de differentiaal
refractie bij voorkeur aan het boveneind zou moeten worden af
gelezen.)
De noteering geschiedde in een uit ruitjespapier samengesteld
register. De inrichting daarvan nemen wij hier over, omdat de
gang van zaken er nog eens door wordt geïllustreerd.
