I 2
waar binnen de knooppunten Hees en Gemert voorkomen op zoodanige
wijze, dat binnen den grooten veelhoek vijf kringen gevormd werden.
Ten einde de onveranderlijke hoogteligging zoo goed mogelijk te ver
zekeren, werd, in overleg met 's Rijks Geologischen dienst, overgegaan tot
den aanleg van een vijftal ondergrondsche merken, n.l. te den Donk (in
de Alblasserwaard), Gilse-Rijen (bij Breda), Amersfoort, Malden (bij Nij
megen) en Reuver (tusschen Roermond en Venlo).
Slingcrwaarnemingen.
De Ingenieur der Commissie Dr. F. A. Vening Meinesz hield zich
in het begin van het jaar bezig met de berekening der waarnemingen
verricht op de reis naar Port-Said en met de verdere verbetering van het
slingertoestel. Deze is weer uitgevoerd in de werkplaats van het Kon.
Meteorologisch Instituut te de Bilt door den heer L. M. van Rest. De
schommelas werd vervangen door een Cardanische ophanging, die ook
het stampen van de boot onschadelijk maakt, en een minder angstvallige
behandeling van het hoogtestuur tijdens de waarnemingen toelaat. Deze
wijziging bracht mede, dat de inrichting tot lichtuitzending en registreering
met het toestel zelf moest worden verbonden. Zij werd boven op den
mantel aangebracht; voor de leiding der lichtstralen moest het aantal
prisma's worden vermeerderd.
De Minister van Marine had in September 1925 aan de Commissie
medegedeeld, dat, in overeenstemming met haar wensch, Hr. Ms. Onder
zeeboot K XIII op de reis van Helder naar Soerabaja den weg zou nemen
door het kanaal van Panama, en dat Dr. Vening Meinesz in de ge
legenheid zou worden gesteld op die reis aan boord slingerwaarnemingen
uit te voeren. Om de uitkomsten uit een wetenschappelijk oogpunt zoo
vruchtbaar mogelijk te maken, is de te volgen weg in overleg met hem
vastgesteld.
De reis is 27 Mei aanvaard zij ging over Horta (Azoren), Las Palmas
(Kanarische eilanden), Cura9ao, Colon, Balboa, Mazatlan (Mexico), San
Francisco, Honolulu, Guam, Yap, Manila, Ambon, Banda en Bima naar
Soerabaja, dat 13 December werd bereikt. Zij heeft dus 200 dagen ge
duurd, waarvan men 112 varende was, terwijl men voor de waarnemingen
109 maal is ondergedoken. De afgelegde afstand bedraagt bijna 20000
zeemijlen.
Op de geheele reis zijn slechts 2 waarnemingen misluktenkele malen
is het bij zeer kalme zee mogelijk geweest aan het oppervlak waarnemingen
te verrichten. Het aantal geslaagde waarnemingen is 126, waarvan:
25 in den Atlantischen Oceaan;
5 in de Caraïbische Zee;
64 in den Stillen Oceaan, waarvan
18 langs de Westkust van Amerika, en
