37
breken en dat is buiten de beschaafde landen regel is
't weliswaar mogelijk plaatselijk eenige punten in het terrein door
meting te bepalen, de luchtfoto, waarop deze voorkomen, tot het
horizontale vlak te herleiden en, door stereoscopische aansluiting
van elkaar gedeeltelijk overlappende luchtfoto's, ook deze te her
leiden. Het lukt dan, op dezelfde wijze doorgaande, de foto's
van een terrein van verscheiden km2 aaneen te sluiten. Hoe
verder men zich echter van het uitgangspunt heeft verwijderd,
des te grooter worden de moeilijkheden tengevolge van de voort
planting en de opeenhooping van onvermijdelijke kleine fouten.
In alle richtingen krijgt men overdekkingen en gapingen. Bij
pogingen om deze door verschuivingen te doen verdwijnen zal
men echter spoedig merken dat op andere plaatsen de gebreken
erger worden. Bij groote verwijdering van de vaste punten is
't onmogelijk een één geheel vormende kaart op schaal samen
te stellen; de fouten nemen toe als in een meetkundige reeks.
Na, een tijdroovend passen en meten zal toch geen goed aan
eensluitend geheel verkregen worden, zoodat men ten slotte slechts
de keuze heeft, óf in plaats van een kaart op schaal een schets
te maken, óf het werk weer van voren af aan te beginnen.
In 'teerste geval kan men zijn geweten sussen met de waar
schijnlijkheid dat de opdrachtgever er niets van merkt, daar zelfs
een deskundige zonder nader onderzoek het vergrijp tegen de
schaal niet zou ontdekken.
In 't tweede geval moet men met de verkenning, meting en
berekening van een driehoeksnet beginnen, om te voldoen aan
den allereersten geodetischen eisch welke tot een goede kaart
voert: werken van 'tgroote in 't kleine en niet omgekeerd.
In Zwitserland kwam men op grond van onderzoekingen en
proeven voor de vervaardiging van grondboekkaarten van berg
streken tot de volgende eindgevolgtrekkingen
«Der Arbeitsaufwand ist in Bezug auf die Feldarbeiten nach
der photogrammetrischen Methode, gegenüber demjenigen aller
anderen Verfahren, ausserordentlich gering. In nachteiliger Weise
wird die Wirtschaftlichkeit der Photogrammetrie durch die Un-
kosten beeinflusst, insbesondere durch die grossen Anschaffungs-
und Amortisationskosten der Instrumente. Die Kosten der Aufnahme
und Auswertungsgerate belaufen sich heute auf mindestens ca.
80000 Franken. Dazu kommt noch das Risiko, dass die Instru-