Beneden stopt de lift voor een breede, electrisch verlichte gang,
die voert naar andere hoofdgangen, waardoor lange rijen kolen-
wagentjes hotsend en botsend worden voortgetrokken door motoren.
Hier en daar wordt de tractie nog verricht met paarden, die in
keurig onderhouden stallen zijn ondergebracht.
Wij werden attent gemaakt op het verloop van de kolenlagen
in de «Schiëfer» het oeroude, steenkoolbevattend gesteente, het
karboon. De lagen vertoonen een kleine helling, maar kunnen
dan plotseling verdwijnen om elders weer te voorschijn te komen.
Deze storingen leveren bij den mijnbouw wel mede van de grootste
moeilijkheden op. Interessant was vooral de uiteenzetting van
den aanleg eener mijn en den verderen afbouw der lagen. Van
groot belang is dan het werk van den mijnmeter, die de richting
aangeeft, waarin zoowel hoofd- als afbouwgangen moeten worden
aangelegd, in verband met het verloop der kolenlagen.
Uiteraard gaat zijn werk gepaard met eigenaardige moeilijk
heden. Vooreerst moet het gebeuren onder zeer ongunstige om
standigheden, slecht licht, slechte lucht, weinig ruimte, gevaar
Dan ook kunnen de resultaten der metingen in het algemeen
niet vereffend worden, zoodat de waarnemingen met uiterste zorg
gedaan moeten worden. Vooral aan den rand van het concessie-
veld is oppassen de boodschap, want het overschrijden der grenzen
brengt zeer onaangename gevolgen met zich, zoowel voor de
exploiteerende maatschappij als voor den mijnmeter die zich
vergist, afgezien nog van het gevaar, dat de mijnwerker loopt.
Om precies te weten, waar men ondergronds zit, is zooveel
boven- als ondergronds een net van punten trigonometrisch
bepaald. De stelsels zijn verbonden door aflooding van een be
kend punt van de schachttorens. Werd vroeger het azimuth
ondergronds bepaald met de boussole, tegenwoordig gaat men
liever uit van het bekende azimuth van de lijn, die twee schacht
torens verbindt en die ondergronds door rondmeting wordt ge
vonden. Deze schachttorens liggen echter zeer dicht bij elkaar,
vaak op niet meer dan een 50 m, zoodat de basis wel zeer kort is.
Vereffening en controle is dan ook alleen mogelijk, indien, zooals
in het consessiegebied van de O. N.-mijnen, twee of meer mijnen,
die eenige km van elkaar liggen, ondergrondsche verbinding
krijgen, maar dit is bij aanleg natuurlijk niet direkt het geval.
De punten zijn berekend in een coördinatenstelsel met Ubaghs-
53