lijn, die de hellingsrichting voorstelt, twee gelijke rechthoekige
trapezia vormen; de diagonalen van het beeld van het vierkant
snijden elkaar op deze lijn.
In fig. i is d e g m het fotogram van het vierkant bij verticale
as van de camera en D E G M dit fotogram bij een helling van
8° op schaal i 10.000.
Denkt men zich verder de as van de camera bovendien ge
draaid om een horizontale lijn, evenwijdig aan 't andere paar
zijden van het vierkant, dan krijgt men als resultante der twee
bewegingen op de plaat een vierhoek. Door verschillende com
binaties van deze beide bewegingen kan men het vierkant in
een vierhoek van eiken gewenschten vorm veranderen.
Hieruit kan men de gevolgtrekking maken, dat de regels voor
de verandering van het vierkant, die uit de enkelvoudige bewe
ging volgen, ook voor de samengestelde beweging en voor iedere
figuur van willekeurige afmetingen gelden. Men kan ook om
gekeerd een luchtfoto tot den vorm, die een willekeurige figuur
in het horizontale terrein heeft, terugbrengen, door de samen
gestelde twee bewegingen in tegengestelden zin uit te voeren.
Als dit gebeurd is, dan stemt de figuur nauwkeurig overeen met
de figuur, die bij verticale as van de camera zou zijn verkregen.
(Beginsel der herleiding) («Entzerrung»)
De veranderingen, die de afmetingen der zijden en diagonalen
van het vierkant ondergaan, bij een beweging om een lijn even
wijdig aan twee overstaande zijden, kunnen op eenvoudige wijze
worden berekend.
In figuur 2 stelt d e g m het vierkant in het terrein voor.
O is 't midden van het objectief in de verticaal door het snijpunt
der diagonalen. Dit punt, N nadiren het hoofdpunt H zijn op
de foto en in het terrein met dezelfde letters aangeduid. Onder
hoofdpunt der foto verstaat men het voetpunt der loodlijn uit het
middelpunt van het objectief op de plaat neergelaten op het
oogenblik der opname.
Men kan het terrein ook beschouwen als het herleide positief
(met brandpuntsafstand F) van het negatief (met brandpts.afst. f).
Stellen we de helling b, dan is de afstand tusschen het nadir-
punt en het hoofdpunt:
HN f tg b of F tg b.
Daar de lengten der zijden en diagonalen van het vierkant
63
