156
Grundbuchgeometer Aregger slaagde er in 1925 in, na een
aantal proefnemingen, een eenvoudigen en goeden afstandsmeter
te construeeren. Die proefnemingen betroffen vooral het ver
mijden van kleurschifting, die bij het plaatsen van zoo'n glazen
wig vóór één helft van het objectief optrad. Als eindvorm is
toen ontstaan een dubbelzwaluwstaartvormige glazen wig, ge
plaatst midden voor het objectief. Deze wordt op het doek ver
toond, en ook de afleesmicroscooptheodoliet zooals die door de
firma Kern in Aarau op aanwijzigingen van Aregger is ge
bouwd. Het prisma zit in een opklapbare montuur voor op den
kijker bevestigd; door een tegengewicht blijft de kijker uitge
balanceerd. Voor de hoekmeting kan men het eene beeld, dat
ontstaat door lichtstralen die niet extra zijn gebroken, gebruiken.
De bij het instrument behoorende baak wordt gedemonstreerd
(cm-verdeeling in wit op zwarten ondergrond, met 2 noniën), hoe
de beelden ervan zich in het gezichtsveld voordoen en hoe de
aflezing van den afstand tot stand komt. Het instrumentarium
van Kern-Aregger is bij de hermeting van een aantal gemeenten
in gebruik geweest, vooral in het kanton Luzern. Het mag
worden gebruikt in de instructiegebieden II en III; instructie-
gebied II dat zijn de dorpen en het gecultiveerde land rondom
steden en dorpen; instructiegebied III dat zijn de gronden van
minder hooge waarde, bergdorpen, alpenweiden en boschgebieden.
Alvorens te komen tot een tweede voorbeeld van de dubbel-
beeldtachymeters vertoont spr. de toepassing van prisma's zooals
die door Wild destijds hoofdingenieur bij Zeiss geschiedde
aan een waterpasinstrument, tengevolge waarvan de waarnemer
zijn plaats niet behoeft te verlaten om het inspelen der bel scherp
en gemakkelijk te beoorbeelen, en waardoor het niveau slechts
half zoo gevoelig behoeft te zijn om de vizierlijn met dezelfde
nauwkeurigheid horizontaal te stellen. Dat beginsel van terug
kaatsing door prisma's werd later door hem ook toegepast voor
het aflezen van twee diametraal tegenover elkaar gelegen deelen
van den cirkelrand. Zoo komt spr. tot den theodoliet van Wild,
in den vorm zooals die in de werkplaatsen te Heerbrugg tot
zijn eindontwikkeling is gekomen. Dat instrument wordt in ver
schillende standen vertoond en toegelicht. Het is er een waarbij
de optiek hoogtij viert. Van het stelsel lenzen en prisma's die
het bevat wordt een schema vertoond, aan de hand waarvan
