Op dezelfde wijze vindt men, uitgaande van B: XP (XB - Yb tg BP) YP tgBP (2) Uit deze twee vergelijkingen met twee onbekenden vindt men nu XP en YP geheel automatisch als volgt: In de voor het doel bij uitstek geschikte Marchant rekenmachine stelt men in het resultaatwerk (de slede) in den x-coördinaat van het punt A met zijn teeken (bij een negatieve x komt dus in de slede te staan de complementaire waarde van x). Indien men de waarde van tg AP en tg BP in 6 decimalen opzoekt, plaatse men de komma in het resultaatwerk tusschen het 9de en iode cijfer, om na de bewerking geen afrondingsfout in de waarde der centimeters te krijgen. Vervolgens draait men (komma tusschen 3de en 4de cijfer) met alle pennen van het instelwerk op nul in het controlevenster de waarde van den Y-coördinaat van punt A, weer met zijn teeken, terwijl tenslotte in het instelwerk wordt gezet de waarde van tangens AP (komma tusschen 6de en 7de cijfer) en het handletje -[-of wordt gesteld op het teeken van den tangens. Op overeenkomstige wijze worden op een tweede rekenmachine de waarden XB, YB en tg BP ingesteld. Met den slinger draait men nu zóó, dat de waarde Ya resp. Yb in het omdraaiingstelwerk nul wordt. Bij een positieve waarde van YA en een positieve tg AP draait men dus negatief, bij een positieve YA en een negatieve tg AP, positief. De waarde XA in het resultaatwerk wordt dus verminderd met YA tg AP, zoo dat als resultaat van de eerste bewerking de waarde van het tusschen haakjes geplaatste gedeelte uit de vergelijkingen (1) en (2) in het resultaatwerk verschijnt. We houden dan over de vergelijkingen: XP SA -|- YP tg AP en Xp SB -f- Y p tg BP. De waarde SA moet dus vermeerderd worden met een onbe kend aantal malen tg AP (tg AP staat nog in de pennen inge steld) om tot de waarde XP te komen, terwijl dezelfde XP ge vonden wordt als resultaat van de vermeerdering van SB met een evengroot aantal malen tg BP. We pogen dus nu op beide machines een evengroot aantal slagen te maken (welke in het omdraaiingstelwerk worden geregistreerd), zóódanig, dat we I 6 2

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Tijdschrift voor Kadaster en Landmeetkunde (KenL) | 1932 | | pagina 162