2 groepen van vakjes millimetervelden (in dit geval parallelogrammen
in plaats van trapezia), ginds 3 groepen van 5 strepen. De baak
is bedoeld voor groote afstanden tot 170 m. Door middel
van een speciaal dradendiafragma zou het mogelijk zijn de nu te
schatten tiende mm af te lezen op een groot veld parallelogrammen.
De honderdste mm zouden dan te schatten zijn.
Wat de aflezing betreft het volgende, (fig. 12).
De decimetervakken worden begrensd door twee lange punten.
Men telt tusschen deze punten van 0 tot 10 centimeter.
Als wij het eerste vak millimetervelden aflezen, dan vinden we
de daarbij behoorende indexstreep, die onder het vak is aange
bracht, in den 6<ten decimeter en den 4den centimeter.
De millimeter wordt afgelezen daar, waar de horizontale zijde
van een der parallelogrammen door een vertikale deelstreep wordt
gehalveerd. Doet dit geval zich niet voor, dan wordt de tiende
millimeter geschat binnen een parallelogram. Men denkt zich
daartoe de hoogte van een parallelogram in 10 deelen verdeeld en
gaat dan zoover naar boven totdat een horizontale lijn binnen
het parallelogram door de deelstreep in twee gelijke deelen wordt
verdeeld.
Deze schatting kan echter ook worden afgelezen.
Als het dradendiafragma zoo wordt geplaatst, dat het snijpunt
op een deelstreep valt en daarna zoover omhoog wordt gebracht,
dat een der schuine draden een rij parallelogrammen halveert, dan
kan de tiende-millimeter worden afgelezen daar, waar de horizon
tale draad een verticale zijde van een parallelogram, van het groote
links gelegen veld, middendoordeelt.
Doet dit geval zich niet precies voor, dan kan hier op de wijze
zooals hierboven voor den tiende-millimeter is aangegeven, de
honderdste-millimeter worden geschat.
We vinden in fig. 12 een aflezing van 64,774.
Metingen met deze baak zijn nog niet verricht, zoodat nog niet
kan worden medegedeeld, dat met deze baak grootere nauw
keurigheid kan worden bereikt als met de reeds bekende.
Alle baaktypen, die we hier achtereenvolgens genoemd hebben,
geven een aflezing, die moet worden vermenigvuldigd met een
constante A en vermeerderd met een constante B. Ten einde dit
tamelijk omslachtige werk te vereenvoudigen is, door mij een tabel
'49
