190
gegevens zal meenen te moeten toekennen. Een bankinstelling zal
als factor ter beoordeeling van de credietwaardigheid van personen,
die leeningen wenschen te sluiten of als borg zich aanbieden, zich
kadastrale extracten laten overleggen, vermeldende de ten name van
die personen staande onroerende goederen.
Persoonlijk heb ik de beteekenis van het Kadaster vooral leeren
waardeeren in mijn vroegere betrekking van rentmeester der Stads-
bezittingen te Groningen. Als gevolg van haar vroeger pionierswerk
in de Veenkoloniën, heeft de gemeente Groningen recht op jaar-
lijksche heffingen ter zake van het gebruik van gronden, in den
loop der eeuwen ter ontginning uitgegeven. Bij de meeste gronden
is het bedrag der heffing afhankelijk van de oppervlakte ontgonnen
grond, fn de tijden, toen nog niet alle gronden ontgonnen waren,
werden elke 10 jaar door de ambtenaren der gemeente Groningen
metingen gedaan om de huur voor het eerstvolgend tijdvak vast te
stellen. Later, toen de meeste gronden in cultuur waren gebracht,
kwam er een nieuwe oorzaak, die telkens verandering in de heffin
gen noodig maakte, nl. splitsing der perceelen door overdracht van
gedeelten daarvan. Toen ik in 1905 als rentmeester optrad, maakten
de destijds bestaande instructiën nog melding van de tienjaarlijksche
metingen. Maar langzamerhand was het gewoonte geworden, dat er
zoo goed als geen zelfstandige metingen meer werden gedaan, doch
geheel werd afgegaan op de gegevens van het Kadaster. Er is in
die jaren bijna geen dag voorbijgegaan, waarop ik niet de op mijn
bureau aanwezige copieën der kadastrale kaarten heb geraadpleegd,
en ik heb menig uur doorgebracht op de kadastrale kantoren en heb
groote waardeering gekregen voor de nauwkeurigheid, waarmee
door de landmeters en andere ambtenaren wordt gewerkt.
Al hebben de in het Kadaster aangewezen grenzen in eigendoms
processen geen rechtskracht, toch zijn de kadastrale gegevens in
menig geding van groote beteekenis geweest voor de beslissing. Al
gemeen wordt door de juristen aangenomen, dat de rechter aan die
gegevens feitelijke vermoedens kan ontleenen. Ook heeft in ver
schillende gevallen de rechter uit de gedragingen van partijen af
geleid, dat zij bij hun contract zich aan de door het Kadaster aan
gegeven grensscheiding hebben willen houden. Enkele rechterlijke
uitspraken wil ik hier vermelden.
Een belangrijke beslissing is die van het Gerechtshof te 's-Her-
togenbosch van 12 December 1905, welke tweemaal in het Week-
58
