Kadaster en Domeinen.
CH. A. FETERIS,
ingenieur-verificateur der Domeinen te Nijmegen.
Als voornaamste grootgrondeigenaar in den lande, heeft het
Staatsdomein van oudsher zoowel voor de vervaardiging en in
standhouding van zijn kartografisch materiaal, als voor de uitvoe
ring der voor zijn beheer noodige delimitatiewerkzaamheden ter op
lossing en voorkoming van grens- en eigendomsgeschillen mede
werking gehad van Kadasterlandmeters.
Nadat destijds het financieel en privaatrechtelijk eigenaarsbeheer
van alle Staatsdomeinen (ook van die, welke in materieel beheer
bij andere Departementen waren) aan het dienstvak der Registratie
was opgedragen, deed zich, ten behoeve van een richtig beheer,
weldra de behoefte gevoelen aan speciale kaarten, waarop voor ieder
ontvangkantoor der Registratie en Domeinen, de onder dat kan
toor gelegen onroerende Staatsgoederen, systematisch gerangschikt
naar hun boeking op de Domeinleggers, zouden zijn afgebeeld.
Voor dien arbeid, de vervaardiging van 9000 kaarten 3000
stuks in triplo) werd opdracht verstrekt aan den kadastralen dienst;
een poging, de Domeinkaarten hypotheekbewaringsgewijze te doen
opmaken door de toenmalige landmeters van den kantoordienst met
assistentie van de landmeters van den velddienst, mislukte, aange
zien de op die wijze vervaardigde eenvoudige uittreksels uit de ka
dastrale plans, geenszins bleken te beantwoorden aan de eischen,
welke de Beheersdienst der Domeinen aan Domeinkaarten stelde.
Dit had tengevolge, dat in het jaar 1865 een afzonderlijke dienst
van kadasterpersoneel voor dat Domeinwerk werd ingesteld onder
speciale eenhoofdige leiding van den landmeter van het Kadaster
J. Kuypers (later benoemd tot ingenieur-verificateur en in die
111
„Talloos zijn de delimitatieschikkingen
tusschen aangelanden en Domein; zeld
zaam de processen.''
(Mr. H. G. Kronenberg „Rechts
geschiedenis van den aanwas.")