248
nemen van een algeheele delimitatie van dien zeeboezem, ter ver
mijding van latere beheersmoeilijkheden; deze werkzaamheden, in
clusief het leggen van den technischen grondslag langs de Zuider
zeekusten, werden opgedragen aan den Technische Dienst der
Domeinen.
Bij gebreke aan wettelijke bepalingen, welke het Domeinbestuur
in staat stellen ook zonder medewerking der kusteigenaren delimi-
tatielijnen langs de Zuiderzee vast te stellen, zijn de landmeters der
Domeinen, met die werkzaamheden belast, gehouden uitsluitend
langs minnelijken weg de medewerking der aangelanden tot grens-
vaststelling tot stand te brengen; als rechtsgrond geldt voor die
werkzaamheden alleen het B.W. en de rechterlijke beslissingen, op
dat gebied betrekking hebbend. Dit grensregelingswerk draagt,
evenals alle delimitatiearbeid, een subtiel karakter; het laat zich be
zwaarlijk forceeren, terwijl het door verkeerd opgezette actie of on
tactvol optreden gemakkelijk gestagneerd of tot onvruchtbaarheid
gedoemd kan worden.
In veler belangstelling staan in de laatste jaren in de noordelijke
provinciën de door het Domein in de Wadden en in de Lauwerszee
ondernomen landaanwinningen.
Deze werken bestaande uit het systematisch aanleggen van
dammen en greppels in de daarvoor in aanmerking komende wad-
strooken, gevolgd door ophooging van de tusschen deze greppels
gelegen oppervlakten met de door de vloedgolf aangevoerde en in
de greppels bezonken specie - werden in vroeger jaren in hoofd
zaak door de aangelanden of hun combinatiën uitgevoerd zonder in
menging van Staatswege.
Dit had tengevolge, dat op verschillende plaatsen geregeld groo-
te wadstrooken in bewerking werden genomen, met voorterrein in
Waterschapsverband werden gebracht en kadastraal werden te-
naamgesteld van belanghebbenden, zonder dat met de rechten van
den Staat op de Wadden rekening werd gehouden.
Toen destijds na het tenietgaan eener concessie tot landaanwin
ning op een groot deel der Wadden tusschen Ameland en Fries
land deze terreinen weder in direct beheer aan het Domein terug
vielen, rees de vraag, op welke wijze de Staat zijn eigenaarsrechten
op de Wadden verder zou hebben te handhaven.
Het is de onmiskenbare verdienste van den toenmaligen ingenieur
verificateur der Domeinen E. Rieuwerts deVries geweest, in
116