307
hebben prof. D i e p e r i n k geleid tot de uitvinding van de later in
de literatuur naar hem genoemde ,,Dieperink-baak Er kan hier met
recht van een „uitvinding" worden gesproken. Hij had opgemerkt,
dat een belangrijk deel van de waarnemingsfouten bij het water
passen afkomstig waren van de afleesfouten op de baak. Na zorg
vuldige experimenten en een onderzoek, uitgevoerd met de hem ty-
peerende stelselmatigheid, kwam hij met de volkomen nieuwe en
origineele veldenmillimeterverdeeling. Behalve bij het waterpassen,
gebruikte hij de nieuwe baak ook bij de indirecte afstandsmeting
met draden en horizontale baak en later bij de dubbelbeeld-afstands
meting.
Vooral bij het waterpassen beteekent de Dieperink-baak een
groote verbetering. Met het eenvoudige hulpmiddel van naar lo
gischer beginselen verdeelde baken, wordt een zeer belangrijke
winst aan nauwkeurigheid verkregen. Vergelijkt men de hier be
reikte nauwkeurigheid met die, welke verkregen wordt met het
werken met een instrument met optischen micrometer en centime-
terbaak, welke tegenwoordig als de nauwkeurigste methode wordt
beschouwd, dan staat de werkwijze volgens D i e p e r i n k hier
slechts zeer, zeer weinig bij achter. Zij heeft echter daartegenover
het voordeel, sneller te zijn.
Het is een merkwaardig feit, dat ondanks de groote practische
bruikbaarheid, de baak van D i e p e r i n k zich tot nu toe niet snel
ler heeft ingeburgerd, een feit, waarvan wij weten, dat het prof.
D i e p e r i n k heeft teleurgesteld. Met vrij groote zekerheid kan
men echter zeggen, dat hier conservatisme in het spel is. Naar onze
meening zal langzamerhand de baak-Dieperink het pleit winnen
en wij kunnen dan ook wel vaststellen, dat prof. D i e p e r i n k zich
door de veldenmillimeterverdeeling een monument van blijvende be-
teekenis heeft gebouwd.
Later is D i e p e r i n k zijn aandacht meer gaan vestigen op het
gebruik der nieuwe verdeeling voor de dubbelbeeld-afstandsmeting.
In plaats van het projecteeren van een groep strepen op de baak-
verdeeling, waartoe de baak voor de helft van de nieuwe verdeeling
was voorzien, heeft hij de halve baak van een streepverdeeling voor
zien, waarop een klein gedeelte van de nieuwe verdeeling. op de
andere helft van de baak staande, geprojecteerd werd.
Verder heeft hij nog geconstrueerd een baak voor het meten van
belangrijk grootere afstanden dan de tot nu toe beschouwde. De