347
INSTRUMENTEN.
Verder een theodoliet van Wild voor secundaire driehoeksmeting, randmid-
dellijn 14 cm, in zijn uitkomsten gelijkwaardig met den Wanschaff 21 cm.
Geëxposeerd waren tevens als voornaamste, bij het werk gebruikte hulpmidde
len: een loodstaaf, een heliotroop en verschillende modellen van vastleggings
bouten.
Verder was aanwezig een model van een signaal met steiger.
Verscheidene boekwerken, uitgegeven door de Rijkscommissie voor Gr. en W.
waren tentoongesteld, o.a.:
Triangulation du Royaume des Pays-Bas, bevattende de uitkomsten der pri
maire metingen;
Lijst van coördinaten en staten van waarnemingen en uitkomsten (Secundaire
net);
Azimuthsbepaling
Publicaties van den Bijhoudingsdienst en de bij het rekenwerk der R. D. ge
bruikte berekeningsformulieren.
Behalve de reeds bij andere inzendingen vermelde instrumenten, waren nog een
groot aantal andere aanwezig uit de collecties der Technische Hoogeschool,
Landbouwhoogeschool, enz.
Wij noemen hiervan:
Waterpasinstrumenten. Behalve een serie oude instrumenten uit het
Natuurwetenschappelijk Museum te Leiden en een instrument van een ouden
Delftschen instrumentmaker waren aanwezig waterpasinstrumenten van Becker
Budding h, waaronder het meest gebruikte type; idem van De Koning h,
ontworpen als normaaltype A voor den Rijkswaterstaat; het instrument van C a-
m i n a d a, gebruikt bij de nauwkeurigheidswaterpassing 18751885 van Cohen
Stuart; en verder waterpasinstrumenten van Breithaupt en Fennel.
Aanwezig was verder een volledige collectie tachymeters, waarvan wij ver
melden: de contacttachymeter van S a n g u e t; de tachymeter met afstandsmeter
van Breithaup t-H e c k m a n n; de Kadastertachymeter van Breit
haupt met spiegelafstandsmeter volgens dr. Li h i n k; de theodoliet-boussole van
Breithaupt, voor meting van horizontale afstanden en hoogteverschillen;
de theodoliet Zeiss II en ten slotte de tachymeter W a g n e r-F e n n e 1 (zelf-
reduceerende afstandsmeter)
Van den W i l d~theodoliet waren modellen van onderdeelen geëxposeerd, welke
te zien gaven: een doorsnede van den kijker, een vergrooting van den optischen
micrometer voor randaflezing en de glazen rand met belichtingsprisma's.
We zagen verder een tweetal horizontale baken, n.l. de afstandsbaak-H eck-
m a n n behoorende bij den tachymeter van Breithaup t-H eckmann en
de basisbaak voor indirecte afstandsmeting door hoekmeting (voor paspuntsbe-
paling bij fotogrammetrie)
Tenslotte vermelden we nog eenige planimeters, welke mede aanwezig waren,
o.a. een oud model van C o r a d i, zonder compensatie, een oud model poolplani-
meter, een poolplanimeter van O 11 en van C o r a d i en een universeele plani-
meter van O 11.
