158
maar wel om een noodzakelijke uniformiteit en continuïteit in de
werkzaamheden te verkrijgen. De eerste hermetingen, nl. Soe-
kaboemi, Buitenzorg en Batavia zijn of worden door het Kadastree-
ringskantoor zélf uitgevoerd; de andere (ik noem de grootste: Se-
marang, Magelang, Soerabaja, Padang, Kotaradja, Telokbetong,
Pontianak en Menado) worden gemeten door de in die plaatsen
gevestigde kadasterkantoren, onder leiding van het Kadastreerings-
kantoor.
Deze leiding bestaat in het geven van algemeene voorschriften
en toleransen voor driehoeks-, veelhoeks- en detailmeting en casu
quo waterpassing, het beoordeelen van de door die kantoren inge
diende projecten en werkrapporten, en het verstrekken van advies
in moeilijke gevallen. Zelfs zijn door het Kadastreeringskantoor
aan de hand van topografische kaarten geheele driehoeksnetten
ontworpen en waar bruikbare gemeentekaarten bestaan, zijn ten
kantore veelhoeksnetten geprojecteerd, welke met slechts een enkele
wijziging op het terrein konden worden gerealiseerd.
Na ontvangst van de meetstaten worden alle berekeningen uitge
voerd door het Kadastreeringskantoor, dat het archief in zijn bezit
houdt; de betrokken kantoren krijgen slechts een lijst van de be
rekende coördinaten der verzekerde punten.
Door deze arbeidsverdeeling kunnen de „gewone"' kantoren
als ik ze nog eens zoo mag noemen zooveel mogelijk worden
ontlast van de bijzondere hermetingswerkzaamheden; een uoordeel
vooral bij de huidige zwakke personeelsbezetting. Een psycholo
gisch nadeel is het echter en dat is het in meer of mindere mate
van elke arbeidsverdeeling dat de afstand tusschen den indivi-
dueelen werker en het eindproduct van den arbeid wat groot is.
Indien het zuiver routinewerk betreft, behoeft dit nauwelijks een
bezwaar te zijn, maar voor de landmeetkunde, die telkens voor
andere vraagstukken onder andere omstandigheden komt te staan
en waarvoor telkens initiatief en inzicht in het geheele arbeids
proces vereischt zijn, zou ik het verschijnsel, dat in de moderne
maatschappij nu eenmaal noodzakelijk schijnt te zijn, dan toch een
noodzakelijk kwaad willen noemen.
Een tweede factor, waardoor de hermetingen in Indië verschil
len van de Hollandsche, is gelegen in de omstandigheid, dat de