165
Zooals ik U reeds vertelde, lag het in het voornemen, het ka
dastrale driehoeksnet aan te sluiten aan drie punten van den
Topografische Dienst, welke dan ook in het net werden opge
nomen. Het moest echter bij een voornemen blijven, want bij een
voorloopige aansluiting aan telkens twee der drie punten (in ver
schillende combinaties) werden voor het derde punt coördinaten
berekend, welke tot 20 m bleken af te wijken van de gegeven
waarden!
De oorzaak van deze verschillen moest volgens den Topogra
fische Dienst worden gezocht in een zeer ongunstige Snellius-
bepaling van de beide Zuidelijke punten.
Er bleef dus slechts één bruikbaar aansluitingspunt over, nl. het
Noordwestelijke. Was dus de geografische ligging van ons net, of
liever gezegd, van dat ééne punt, bepaald, de grootte en de oriën
teering, waarvoor ten minste nog één aansluitingspunt noodig ge
weest zou zijn, moesten nu op andere wijze gevonden worden en
wel door een basis te meten en één der zijden te oriënteeren.
Voor de basismeting had men slechts de beschikking over een
voudige houten meetlatten van 5 m, welke aan de einden mesvor-
mig waren toegespitst. Deze latten bleken voor het doel volkomen
geschikt te zijn, echter niet dan nadat voldoende inzicht was ver
kregen in het gedrag van houten latten in het tropische klimaat.
Bij de meting van de bijna 2 km lange basis, welke in het Noord
oosten van het driehoeksnet werd ontworpen, werd nl. geconsta
teerd, dat de latten gedurende de eerste vier meetdagen geleide
lijk inkrompen, in een toen volgende rustperiode weer iets langer
werden en in de volgende vier werkdagen weer krompen. Met vrij
groote zekerheid kan dit verschijnsel worden toegeschreven aan de
vermindering van het vochtgehalte van het hout, als dit aan de
gloeiende zon wordt blootgesteld, een indirect vochtverlies dus, ont
staan door verhitting. De directe wijzigingen van het vochtgehalte,
veroorzaakt door variaties in de vochtigheidsgraad van de lucht,
zijn veel geringer, ook al omdat die vochtigheidsgraad in de tropen
tamelijk constant is.
Het lag dus voor de hand, de metingen 's nachts uit te voeren,
waardoor althans de indirecte veranderingen van het vochtgehalte
zouden worden vermeden.
Intusschen werd in het Westelijke deel van het driehoeksnet een
