LA ND MEE TKEN DE.
208
Mechanische interpretatie van de vereffening van een
Snelliuspunt volgens de methode der kleinste kwadraten.
1. Beschrijving van het mechanisch model.
In het te bepalen punt S zijn richtingen gemeten naar de bekende
punten P1( P2, P De coördinaten van S zijn hieruit benaderd
berekend en aan de „gemeten spin" is een benaderde oriënteering
toegekend.
Men denke zich een tafel met een glad tafelblad, waarop - op
schaal de punten P) t/m Pn, benevens het punt S, zijn aange
geven. In elk punt P bevindt zich, in een verticale booropening in
het tafelblad, een metalen buisje ter lengte van A l2, waarin A een
constante is, voor alle punten dezelfde, en 1 de afstand van S naar
P. De bovenkant van een buisje is gelijk met den bovenkant van
het blad. In elk buisje bevindt zich een elastiekje in ongespannen
toestand ter lengte van het buisje en met het eene uiteinde ter
hoogte van den onderkant van het buisje bevestigd. Het andere uit
einde is met een soort glijcontact bevestigd aan het bijbehoorende
staafje van de „metalen spin" waarover dadelijk zoodat, in
dien dit staafje niet gaat door het punt P wat in het algemeen
het geval zal zijn het elastiekje, dat uit het buisje over het tafel
blad gerekt wordt, van zelf een stand inneemt loodrecht op het
staafje. De elastiekjes zijn alle van gelijke dikte en elk elastiekje is
ook over zijn geheele lengte even dik.
De metalen spin is een uit onbuigzame staafjes vervaardigd model
van de gemeten spin en hiermede volkomen gelijkvormig. Zij is
zoodanig op het tafelblad gelegd, dat het centrum samenvalt met
S, en verder georiënteerd zooals benaderd berekend is.
In dezen stand werd de spin door een klemschroef in S onbe
weeglijk aan het tafelblad verbonden, waarna de elastiekjes werden
bevestigd als boven aangegeven.
Wat zal er gebeuren als de klemschroef in S wordt weggenomen?
Dan zal de spin iets over het tafelblad verschuiven en onderwijl iets
draaien en ten slotte een rusttoestand bereiken.
A. A. A 1 f e r i n k, landmeter van het Kadaster te Eindhoven.