212
2. Jaarverslag van den Topografische Dienst over 1934.
bij het waterpassen van terreinen de daarvoor noodige werkzaamheden worden
verricht" heeft nagestreefd. Te meer verwondert ons de dufheid, welke den lezer
tegemoet komt uit de lijst van geraadpleegde boekwerken, waaronder zelfs nog
twee titels „Werkdadige Meetkunst' voorkomen, en uit de bespreking van eenige
instrumenten, welke zichzelf reeds lang overleefd hebben; een uitvoerige behande
ling van b.v. het landmeterskruis hadden we in dit werkje gaarne gemist! Het
boek is voornamelijk bestemd voor lagere en middelbare landmeetkundigen in
Ned. Indië en ten rechte is de theorie dan ook slechts in zooverre gegeven als
voor de practische toepassing noodig is.
Van de nauwkeuriger hoekmeetinstrumenten wordt alleen de boussole-tranche-
montagne behandeld; hier mankeert de theodoliet-boussoie, een instrument, dat
voor de opmetingen van woeste gronden in Ned. Indië zijn bijzondere geschikt
heid reeds lang heeft bewezen door de mogelijkheid, welke het biedt, in terreinen
met locale attractie de boussole-azimuth-aflezingen te vervangen door theodoliet-
hoek-aflezingen.
Van elk hoofdstuk is de stof verwerkt in een serie vragen, waarmede de leer
ling zichzelf kan controleeren. Eenige tabellen en duidelijke, gekleurde kaartjes
besluiten dit goed geïllustreerde werkje, waarvan we de lezing ook aan Hol-
landsche lagere en middelbare landmeetkundigen kunnen aanbevelen.
R. R.
Hieraan ontleenen wij het volgende:
Door de Luchtvaartafdeeling werden foto's gemaakt voor de bladen 37 Rot
terdam W en O; met het fotografeeren voor de bladen 43 Willemstad W en O
werd een aanvang gemaakt. De K.L.M. leverde foto's voor blad 49 Bergen op
Zoom O. Er werden 397 paspunten in het terrein bepaald. Op een oppervlakte
van 500 km2, gefotografeerd 1 20000 met circa 400 foto's, moeten ongeveer
80 punten terrestrisch worden bepaald. De jaarproductie, aangenomen op 1500
km2, komt nu op circa 240 paspunten. Voor de talrijke gegevens betreffende de
nauwkeurigheid van getrianguleerde runs, zie men het Jaarverslag zelf.
De ontschranking geschiedde in hoofdzaak met het in het verslagjaar aange
schafte ontschrankingstoestel; verschillende foutenbronnen konden worden op
gespoord en geëlimineerd, waarna het toestel schitterend werkte. Er worden ge
middeld 6 platen per dag ontschrankt. De uitkomst der ontschranking levert
tegelijk een controle op de juistheid van de triangulatie: als daarin een fout
schuilt, is het onmogelijk, een plaat met de gestelde nauwkeurigheid te ont-
schranken. Het uitteekenen met de stereocartograaf geeft weer een controle op
de juistheid der ontschranking.
Om tijd te winnen werd ook beproefd het rechtstreeks uitteekenen van de dia
positieven, waartoe op een stuk codatrice de paspunten werden uitgezet; daarna
werd dit stuk codatrice georiënteerd t.o.v. een diapositief en het diapositief recht
streeks overgeteekend.
Wanneer een reeds bestaand kaartblad m.b.v. luchtfoto's in details moet wor
den verbeterd, kan zonder eenig bezwaar gebruik worden gemaakt van niet-ont-
schrankte foto's.
