144
Deze wenken zijn bij ons over het algemeen wel bekend, hoewel de uitvoering
daarvan nog te wenschen overlaat. Ik noem slechts enkele punten. Vooropge
steld wordt, dat men met het aanschaffen van instrumenten niet te zuinig moet
zijn. Op het kleinste kantoor moet een goede theodoliet, een goede rekenmachine,
een schrijfmachine en een telefoon aanwezig zijn.
De W. is ten zeerste gediend met de invoering van de rechtszekerheid op den
grondeigendom en daarmee samenhangende rechtsbevoegdheden van den land
meter.
„Unwirtschaftlich ist die Nichtbenutzung eines Kraftwagens
Een bepaald werk moet zooveel mogelijk onder één deskundige leiding worden
uitgevoerd. Daardoor is te voorkomen, dat veel dubbel werk gedaan wordt.
Aan het slot wordt besproken de inrichting van een landmeetkundig Staatsbe
drijf, waardoor het mogelijk wordt met de minste offers het meeste te bereiken.
In het bijzondere gedeelte worden ervaringen en idealen aangevoerd, welke
ons moeten interesseeren. Ook als we het met de strekking van het boekje niet
geheel eens kunnen zijn, is het lezen en het bezitten daarvan zeer de moeite
waard. Het vestigt de aandacht op oude en nieuwe mogelijkheden in de land
meetkunde, die het bestudeeren waard zijn. A. K.
P. Wijdenes. Decimale tafels. Overdruk uit Euclides, 13e jg. (1937),
No. 5. 25 blz.
P. Wijdenes. Five Place Tables. Decimal System. 168 blz., 16 X
24 cm, Noordhoff, Groningen, 1937. Prijs geb. 2.50.
Het artikel Decimale tafels kan als inleiding tot Five Place Tables beschouwd
worden. Na een belangwekkend historisch overzicht van de decimale cen
tesimale) tafels, waarin S. titelbladen en inleidingen reproduceert van de tafels
van Callet, Borda, Hobert und I d e 1 e r, geeft hij een rechtvaardiging
voor de uitgave van zijn Five Place Tables. S. licht zijn lezers in over het feit,
dat zij die dagelijks in de trigonometrie werken (hij denkt vooral aan landmeters),
bijna uitsluitend de decimale verdeeling gebruiken en bepleit invoering van deze
verdeeling bij het onderwijs, opdat dit dichter bij de praktijk zal komen te staan.
Als een voorname oorzaak, dat dit al niet veel eerder is geschied, ziet S. het
ontbreken van goedkoope tafels. Als men weet, dat Five Place Tables bevat de
logarithmen van de gewone getallen, de logarithmen van sin, cos, tg en cotg, de
natuurlijke waarden van sin, cos, tg en cotg en de noodige bijtafels, dus alles
wat de scholier behoeft, en bovendien, dat de eenvoudige tafel van B a 1 z e r und
D e 11 w i 1 e r voor bijna denzelfden prijs alleen de natuurlijke waarden geeft
zonder eenige voorziening voor de cotangenten van de zeer kleine hoeken, dan
moet met erkentelijkheid jegens uitgever en samensteller toegegeven worden,
dat bovengenoemde oorzaak volkomen is terzijdegesteld.
Uit het artikel leeren we het als een inconsequentie inzien, dat we in het
decimale systeem nog steeds spreken van centesimale minuten en seconden. S.
gebruikt, m.i. terecht: decigraad (dgr), centigraad (cgr), milligraad (mgr) en
decimilligraad (dmgr), dus lc=l cgr en lcc 1 dmgr. In plaats van 6sl5r67cc
schrijft hij veel practischer: 6,1567 gr.
Onderwerpen we nu de tafel eens aan een nadere beschouwing.
I. Gewone logarithmen in 5 decimalen en constanten. Als gewoonlijk.
