258
De vergadering acht het gebruik van het nieuwe model zetlat en
het nieuwe model handvat voor meetveeren, beschreven door den
heer H, Vermeulen, zeer aanbevelenswaardig.
Het rapport van den heer J. Polman, zijnde van informato-
rischen aard, geeft geen aanleiding tot bespreking of tot het for
muleeren van een conclusie.
Hierna volgt een demonstratie door Prof. Ir. W. Schermer
hor n van enkele der nieuwste instrumenten. Het zijn drie Wild
theodolieten, de Zeiss Z 4, de Hildebrand met 8 cm schroefmicros-
coop en de nieuwe De Koningh-afstandsmeter, welke eigendom
zijn van de Technische Hoogeschool of den Algemeenen Dienst
van den Rijkswaterstaat.
Prof. Schermerhorn merkt hierbij o.a. op, dat de begin
selen voor de afleesinrichting eigenlijk tot een paar terug te voeren
zijn n.l.:
a. de symmetrie-instelling, waarbij ingesteld moet worden tusschen
twee evenwijdige indexstrepen;
b. de coïncidentie, waarbij men de strepen met eikaars verlengde
laat samenvallen.
De nauwkeurigheid van beide is opgevoerd tot 3 a 4 secunden.
In de praktijk heeft men van beide afleesinrichtingen gebruik ge
maakt. Zoo is coïncidentie toegepast bij de instrumenten van Wild
en Zeiss. Men is echter hierbij gebonden aan een zekere mechanische
precisie. Aan het beeld van de strepen, die men slechts op één punt
waarneemt, mag niets mankeeren, zoodat het aanbrengen van de
strepen een belangrijke rol vervult. Bij eenvoudiger instru
menten is men weer tot de symmetrie instelling, het klassieke type,
teruggegaan. Het komt spreker juist voor, dat men bij de vervaar
diging van de instrumenten stelt: öf heelemaal volmaakt of heele-
maal eenvoudig.
Bij den Zeisstheodoliet geschiedt het klemmen van den rand met
behulp van een veertje; deze inrichting is gemakkelijk bij de toe
passing van de repetitiemethode, hoewel deze methode niet zeer
noodzakelijk is, in aanmerking genomen de nauwkeurige aflezing
van het instrument.
Bij den Wild T 2 en bij den Zeiss II valt op de centrale ver
lichting en de hulpinrichting, aangebracht voor het centreeren.
Gezien de nauwkeurigheid van de aflezingen moeten deze beide
instrumenten eigenlijk gebruikt worden met dwangcentreering.
