259
Tenslotte deelt spreker nog eenige bijzonderheden mede over
den nieuwen De Koningh afstandsmeter. In analogie met water
pasinstrumenten, waarbij men voor de aflezing van een draad op
een baak een kijker heeft met meestal 30-voudige vergrooting, heeft
men bij dezen nieuwen afstandsmeter een kijker aangebracht met
40-voudige vergrooting. Hoofdzaak voor een afstandsmeter is toch
een goede kijker; men heeft dus verlaten het idee, dat een afstands
meter in de eerste plaats een theodoliet moet blijven.
Door de mogelijkheid van afscherming van licht is dit instru
ment als gewone theodoliet te gebruiken. Het is bedoeld voor
polygoonmeting en niet zoo zeer voor detailmeting. Automatische
reduceering was dus niet noodzakelijk. De vertikale rand is klein;
de afleesinrichting is hierbij zoo aangebracht, dat hét aflezen van
baak en vertikalen rand zonder verplaatsing van den waarnemer
kan geschieden.
De symmetrie-afbeelding van den horizontalen rand wordt met
behulp van een planglasmicroscoop afgelezen.
De Voorzitter dankt Prof. Schermerhorn hartelijk voor
deze demonstratie en toelichting en schorst de vergadering tot 2
uur.
Op dit tijdstip vangt de heer F. H a r k i n k aan met zijn demon
stratie op de Marchant- en de Brunsviga-rekenmachines.
Het is hierbij niet de bedoeling te komen tot een conclusie over
de beste rekenmachine. Een oordeel over een rekenmachine hangt
toch af van persoonlijke eigenaardigheden en van de soort van be
rekeningen, welke doorgaans uit te voeren zijn.
Zoo zal voor coördinatenberekening een algebraïsche machine,
voor grootteberekening een rekenkundige machine gewenscht zijn.
Uitvoerig demonstreert de heer H a r k i n k algebraïsche be
werkingen op de verschillende machines en voert aan, dat
A. de enkelvoudige rekenmachine voor algemeen landmeetkundig
gebruik, waaronder verstaan wordt coördinaten- èn groottebe
rekening, zoowel rekenkundig als algebraïsch moet kunnen
werken;
een eenvoudige inrichting, waardoor de absolute waarde van
een negatief getal in het resultaatregister komt, de voorkeur
verdient boven een inrichting, die de tiendeelige aanvulling
doet kennen;
de aandacht van de constructeurs gevestigd moet worden op
