156
bineerd met filmcamera's voor de beide naar links en rechts zij
waarts gerichte camera's, niet verkieselijker zou zijn geweest. De
verticale opnamen worden dan uitgewerkt in de stereokartograaf
model III en vormen de ruggegraat van het geheel; de beide zij-
waartsche opnamen worden als vulstrooken in den stereosimplex
uitgewerkt.
Dit laatste instrument was zeer de aandacht waard. De stereo
simplex berust op het beginsel van Deville en is bestemd voor
kaarteeringen op kleine schaal, b.v. tusschen 25000 en 100000. Het
groote voordeel in vergelijking tot den multiplex ligt in het waar
nemingssysteem. De bezwaren van het quasi-anaglyphenprocédé,
dat in den multiplex wordt toegepast, liggen in de nevenbeelden die
onvermijdelijk zijn, in het lichtverlies en in het geringere onder
scheidingsvermogen, dat juist in beelden van gecultiveerd gebied
op kleine schaal zwaar weegt. In den stereosimplex van Santoni
heeft men een normaal stereoscopisch beeld van uitstekende kwali
teit. Dit instrument van beperkte capaciteit, dat in prijs ook belang
rijk beneden de groote beeldpaarmachines ligt doch weer duurder
is dan de multiplex, is een aanwinst voor de fotogrammetrie.
Op het gebied van instrumenten vallen verder de inzendingen
van Zeiss-Aecotopograph G.m.b.H. en van Wild te vermelden.
Veel nieuws werd ook hier niet vertoond, als men tenminste de
autograaf A 5 hiertoe niet rekent. Wel vertoonen beide firma's een
vervolmaking van de instrumenten van het bestaande bouwpro
gramma. Wild heeft eveneens een kaarteeringsapparaat voor werk
op kleine schaal aangekondigd, doch heeft dit instrument nog niet
op de tentoonstelling kunnen vertoonen.
De uitgevoerde werken waren in ruime mate op de tentoonstelling
vertegenwoordigd. Zooals steeds met kaarten het geval is, is het
den toeschouwer vrijwel onmogelijk de innerlijke waarde er van te
taxeeren. De mededeeling bij een of andere gedrukte topografische
kaart, dat deze langs fotogrammetrischen weg is vervaardigd, zegt,
zonder nadere toelichting van de methode, die is toegepast, hoege
naamd niets. Hier en daar was aan dit bezwaar tegemoetgekomen.
Zoo werden door Zweden uitvoerig het resultaat en de wijze van
samenstelling van de economische kaart aan de hand van voorbeel
den gedemonsteerd.
Van Nederlandsche zijde was een inzending aanwezig van den
Topografische Dienst te 's-Gravenhage, van den Topografische