162
dan na elk tot oplossing gebracht vraagstuk weer een nieuwe op
gave klaar. De snelle opeenvolging veroorzaakt alleen dan geen on
rust in het bedrijf, indien de nieuwe opgave kan worden opgelost
volgens dezelfde methoden, die men direct er voor met moeite heeft
ontwikkeld. Ongetwijfeld is dit voor de ontwikkeling van de me
thoden der luchtkaarteering een sterkte en een gevaar beide. Een
zekere vrees voor gebrek aan beweeglijkheid, voor verstarring en
voor het volharden bij de verkregen resultaten is lang niet denk
beeldig. Ik heb sterk den indruk gekregen, dat er, met een matig
aantal uitzonderingen, te weinig in de breedte geëxperimenteerd
is. Er was nog te veel onveranderd in vergelijking met in 1934.
Een aantal diensten is in de afgeloopen jaren begonnen de fo-
togrammetrie te aanvaarden door de invoering van een bepaalde
methode van werken en is thans nog in het stadium, dat men bij
deze methode zweert. Natuurlijk zijn er anderen, die nog niet zoo
ver zijn en uit een zeker gevoel voor angst voor wijziging van de
huidige techniek voorloopig nog afzijdig blijven. Dat is onjuist.
Zulke radicale wijzigingen schijnen niet meer in de lucht te han
gen. Bovendien zijn er methoden, die bewezen hebben bruikbaar
te zijn. Wie zelf geen deel wenscht te nemen aan de ontwikkeling,
kan één dier bruikbare methoden toepassen en deze in en met het
eigen bedrijf min of meer laten verstarren. Dat is altijd nog beter
dan niets te doen en door te gaan volgens de klassieke methode.
Toch zal de luchtkaarteering niet tot ontwikkeling komen, indien
in de groote diensten op deze wijze verder wordt gewerkt. Men
zal zich moeten durven wagen aan experimenten en daarvoor het
speurwerk niet van het toeval laten afhangen doch dit moeten or-
ganiseeren op de wijze, zooals de industrie, dit doet en zooals dit
ook in sommige Overheidsdiensten wordt gedaan. Men zal ver
der moeten blijven studeeren in een zekeren onvrede over het be
reikte resultaat. Van dezen onvrede heb ik op het congres wat te
weinig gemerkt. Met geloof in de voortreffelijkheid van de bereikte
resultaten komen wij er niet. Nu kan het natuurlijk zijn, dat men
op een congres geneigd is eenige schaduwzijden, die men ook zelf
kent, weg te laten en het werk iets meer rozig voor te stellen, dan
het in de werkelijkheid verloopt. Ook aan dezen indruk heb ik mij
op het Congres niet altijd kunnen onttrekken. In de fotogrammetrie
werkt men toch vaak aan den rand van hetgeen eigenlijk bereik
baar is, liefst nog op eenigen afstand over deze grens. Dit brengt
