58
het ontschranken van negatieven (gias en film), opgenomen met een afwijking van
den loodrechten stand van de camera-as tot zelfs 40° toe. Grootste toelaatbare
formaat van de negatieven is 30 X 30 cma. Voor de schaalveranderingen, welke
gelijktijdig met het ontschranken tot stand te brengen zijn, worden als grenzen
opgegeven: 4-voudige vergrooting en verkleining tot op de helft. In dit apparaat
kunnen ook opnamen uit twee- en viervoudige camera's ontschrankt worden.
Het instrument bezit in zijn hoedanigheid van geheel automatisch apparaat niet
meer dan het aantal noodzakelijke graden van vrijheid, n.l. 5 van elkaar onaf
hankelijke instelmogelijkheden (grootheden), ont schranking en op 4 paspunten
van vlak eventueel niet horizontaal terrein met de reeds vermelde opname
afwijkingen tot 40° toe, zijn in korten tijd tot stand te brengen. Inversoren
zorgen er voor ,dat automatisch in iederen stand scherpe afbeelding over het
geheele oppervlak behouden blijft. De belichting geschiedt bij deze nieuwste
constructie met een 50 Watt lamp; de zware condensor van vroeger is vervangen
door een hollen metalen spiegel.
SEG II. Door o.a. den gang van de lichtstralen te knikken, is een ont-
schrankingsapparaat geconstrueerd dat transportabel is. Ook dit toestel is ge
heel automatisch, bruikbaar tot het formaat 18X18 cm2 toe, grootste toelaat
bare afwijking van de verticale opnamerichting is 15°.
Radialtriangulator (fig. 4). De coördinaten van de paspunten, noodig voor het
Fig. 4.
ontschranken, kunnen in plaats van geheel uit terrestrische meting bereke
ning, grootendeels door middel van een fototriangulatie berekening verkregen
worden. De fototriangulator („Radialtriangulator") is ingericht voor het meten
van horizontale richtingen op de onontschrankte glas- of filmnegatieven (ste
reoparen); ortho- en pseudoscopisch effect, ruimtelijk meetmerk, beeldstorting
(Amici-prisma's) vinden hierbij toepassing. Het instrument wordt ook als Ra-