58 het ontschranken van negatieven (gias en film), opgenomen met een afwijking van den loodrechten stand van de camera-as tot zelfs 40° toe. Grootste toelaatbare formaat van de negatieven is 30 X 30 cma. Voor de schaalveranderingen, welke gelijktijdig met het ontschranken tot stand te brengen zijn, worden als grenzen opgegeven: 4-voudige vergrooting en verkleining tot op de helft. In dit apparaat kunnen ook opnamen uit twee- en viervoudige camera's ontschrankt worden. Het instrument bezit in zijn hoedanigheid van geheel automatisch apparaat niet meer dan het aantal noodzakelijke graden van vrijheid, n.l. 5 van elkaar onaf hankelijke instelmogelijkheden (grootheden), ont schranking en op 4 paspunten van vlak eventueel niet horizontaal terrein met de reeds vermelde opname afwijkingen tot 40° toe, zijn in korten tijd tot stand te brengen. Inversoren zorgen er voor ,dat automatisch in iederen stand scherpe afbeelding over het geheele oppervlak behouden blijft. De belichting geschiedt bij deze nieuwste constructie met een 50 Watt lamp; de zware condensor van vroeger is vervangen door een hollen metalen spiegel. SEG II. Door o.a. den gang van de lichtstralen te knikken, is een ont- schrankingsapparaat geconstrueerd dat transportabel is. Ook dit toestel is ge heel automatisch, bruikbaar tot het formaat 18X18 cm2 toe, grootste toelaat bare afwijking van de verticale opnamerichting is 15°. Radialtriangulator (fig. 4). De coördinaten van de paspunten, noodig voor het Fig. 4. ontschranken, kunnen in plaats van geheel uit terrestrische meting bereke ning, grootendeels door middel van een fototriangulatie berekening verkregen worden. De fototriangulator („Radialtriangulator") is ingericht voor het meten van horizontale richtingen op de onontschrankte glas- of filmnegatieven (ste reoparen); ortho- en pseudoscopisch effect, ruimtelijk meetmerk, beeldstorting (Amici-prisma's) vinden hierbij toepassing. Het instrument wordt ook als Ra-

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Tijdschrift voor Kadaster en Landmeetkunde (KenL) | 1938 | | pagina 11