140
terwijl de op elkaar volgende beeldparen nog voldoende terrein ge
meenschappelijk hebben.
Met de beschreven dubbelprojectoren worden niet alleen topo
grafische kaarten samengesteld, die aan de hoogste eischen van
nauwkeurigheid kunnen voldoen, zij dienen ook bij uitstek voor een
ruimtelijke triangulatie met het doel paspuntlooze gebieden te over
bruggen of voor netsverdichting (naar ligging en hoogte). Wij
denken daarbij aan het feit, dat voor samenstelling van het optisch
model uit twee beelden, geen terrestrische paspunten noodzakelijk
zijn. Is dus uit de eerste twee beelden van een strook het (eerste)
model tot stand gebracht, benevens schaal en horizonteering met
behulp van (tenminste) drie paspunten, dan krijgt men door zuiver
optisch aanpassen van het derde beeld aan het tweede, ook de
juiste ligging van het derde beeld ten opzichte van den horizon. De
voorgeschreven schaal van het, uit het tweede en derde beeld ver
kregen, tweede model wordt, door aanpassing van de hoogten van
het laatste aan die van het eerste model, door middel van basisver
andering verkregen. De optredende onregelmatige fouten, die bij
het voortzetten van deze werkmethode optreden, zijn in het alge
meen zéér klein in vergelijking met de systematische fouten, die
door aansluiting van de getriangulcerde strooken aan terrestrische
paspunten geconstateerd worden en welke weer volgens bepaalde
wetten verdeeld worden.
Deze methode wordt direct begrijpelijk bij de Aeromultiplex,
waarbij (fig. 28) de opeenvolgende opnamen gelijktijdig in een
overeenkomstig aantal projectoren gelegd en relatief ten opzichte
van elkaar georiënteerd worden, zoodat hier het model van de
strook in zijn geheel gezien wordt en ook in zijn geheel ten op
zichte van den horizon gesteld kan worden. De methode kan na
tuurlijk op gelijksoortige wijze, maar met belangrijk grootere nauw
keurigheid, toegepast worden met de stereoplanigraaf.
De ruimtelijke triangulatie wordt nog nauwkeuriger en gaande
weg over steeds grootere paspuntlooze ruimten bruikbaar, doordat
men hoogteverschillen, tot op zijn minst 1 m, nauwkeurig aflees
baar aan een statoscoop, van opvolgende opnamen fotografisch re
gistreert en door afbeelding van den horizon ook nog de helling
van iedere opname vaststelt. Het lijdt geen twijfel, dat, in dezen tijd
van te verwachten uitbreiding van arbeidsveld in koloniale streken,
deze triangulatiemethode een groote toepassing vinden zal, In de
